रब्बी हंगामातील प्रमुख पाच भाजीपाला पिके – बटाटा, वाटाणे, लसूण, सिमला मिरची आणि टोमॅटो – शेतकऱ्यांना कमी वेळेत आणि कमी खर्चात चांगले उत्पादन देतील. अशा परिस्थितीत हिवाळ्यातील या भाज्यांबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया-
हंगामानुसार शेतकरी अनेक पिके घेतात. जेणेकरून शेतकऱ्यांना कमी वेळेत जास्त उत्पादनासह चांगला नफा मिळू शकेल. जर तुम्हालाही पिकातून चांगला नफा मिळवायचा असेल तर तुम्ही तुमच्या शेतात हंगामानुसार शेती करावी. सध्या रब्बी हंगाम सुरू आहे. त्यामुळे अशा परिस्थितीत शेतकरी रब्बी हंगामातील पिके आपल्या शेतात लावू शकतात. याच क्रमाने, आज आम्ही देशातील शेतकऱ्यांसाठी रब्बी हंगामातील पहिल्या पाच सुधारित भाजीपाला पिकांची माहिती घेऊन आलो आहोत, जे कमी वेळात चांगले उत्पादन देण्यास सक्षम आहेत. आपण ज्या रब्बी हंगामाच्या भाज्यांबद्दल बोलत आहोत ते बटाटे, वाटाणे, लसूण, शिमला मिरची आणि टोमॅटो आहेत. अशा परिस्थितीत रब्बी हंगामातील या पाच प्रगत भाज्यांबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया. जेणेकरून शेतकऱ्यांना शेती करून चांगला नफा मिळू शकेल.
रब्बी हंगामातील शीर्ष पाच भाजीपाला पिके
1. बटाट्याची लागवड – २० अंश सेल्सिअस तापमानात बटाट्याच्या कंदांची निर्मिती उत्तम होते. जसजसे तापमान वाढते तसतसे कंदांची निर्मितीही कमी होऊ लागते.त्यामुळे शेतकरी हिवाळ्यात बटाट्याची सर्वाधिक लागवड करतात. हिवाळ्याच्या महिन्यांत त्याची पेरणी, उत्पादन आणि साठवण करणे सोपे असते. पाहिल्यास, बटाट्याच्या सर्व जाती ७० ते १०० दिवसांत पिकतात.
2. वाटाणा शेती- वाटाणा बियाणे वाढवण्यासाठी 22 अंश सेल्सिअस तापमानाची आवश्यकता असते. बियाणे उगवल्यानंतर, शेंगाच्या चांगल्या विकासासाठी आणि चांगले धान्य उत्पादनासाठी तापमान 10 ते 15 सेल्सिअस दरम्यान असावे.मटार पेरणीसाठी, तापमान 35 ते 40 सेल्सिअस दरम्यान असावे. प्रति एकर किलो बियाणे वापरावे.याशिवाय पेरणीपूर्वी बियाण्यास कप्तान किंवा थिरम 3 ग्रॅम किंवा कार्बेन्डाझिम 2.5 ग्रॅम प्रति किलो या प्रमाणात प्रक्रिया करावी. असे केल्याने उत्पादन क्षमता 8 ते 10 टक्क्यांनी वाढते.
3. लसूण लागवड – लसूण ही एक प्रकारची औषधी लागवड आहे. शेतकऱ्यांना पेरणीसाठी हेक्टरी 500-700 किलो बियाणे पुरेसे आहे. चांगले उत्पादन मिळविण्यासाठी शेतकऱ्यांनी लसणाची पेरणी करताना पंक्ती पद्धतीचा वापर करावा आणि लसणाच्या कंदांवरही प्रक्रिया करावी. यानंतर शेतात १५x७.५ सेमी अंतरावर पेरणी सुरू करावी.
4. शिमला मिरची लागवड- शिमला मिरची लागवडीतून चांगले उत्पादन घेण्यासाठी शेतकऱ्याने पॉलिहाऊस किंवा कमी बोगदा पद्धतीचा वापर करावा. सुधारित सिमला मिरची बियाणे असलेली रोपवाटिका तयार करून, शेतकरी 20 दिवसांनंतर रोपांची पुनर्लावणी सुरू करू शकतात आणि 25 किलो युरिया देखील टाकू शकतात. किंवा 54 किलो प्रति हेक्टरी नत्र द्यावे.
5. टोमॅटोची लागवड- शेतकरी पॉलीहाऊसमध्येही टोमॅटो लावू शकतात. टोमॅटो पिकावरील कीड व रोग नियंत्रणाची अत्यंत काळजी घ्यावी. कारण त्याचा पिकांवर रोग लवकर होतो. चांगल्या उत्पादनासाठी पिकामध्ये 40 किलो नत्र, 50 किलो फॉस्फेट, 60-80 किलो पालाश आणि 20-25 किलो जस्त, 8-12 किलो बोरॅक्स वापरावे.
