भारतात आधुनिकतेच्या आणि विकासाच्या नावाखाली हिरवळ नष्ट झाली, पण काळानुरूप लोकांना समजू लागले आहे की झाडे-झाडे यांच्याशिवाय जीवनाची कल्पना करणे व्यर्थ आहे, म्हणूनच सरकार विविध वृक्षारोपण मोहिमाही राबवते. छंद झाडे लावणे आणि फलोत्पादन देखील लोकांमध्ये भरभराट होत आहे, अशा परिस्थितीत रोपवाटिका सुरू करणे हा एक चांगला व्यवसाय आहे.
रोपवाटिका व्यवसाय– वनस्पती ही अशी जागा आहे जिथे बियाण्यापासून विविध प्रकारची छोटी रोपे तयार केली जातात, या रोपांची विक्री होईपर्यंत, रोपवाटिकेतच काळजी घेतली जाते, रोपवाटिकेत सर्व प्रकारची झाडे जसे की शोभेच्या वनस्पती, औषधी वनस्पती, भाज्या असतात. झाडे, फुलांची झाडे इ. जेव्हा रोपे शेतात किंवा कुंडीत लावण्यासाठी तयार असतात तेव्हा त्यांची विक्री केली जाते.
वनस्पती रोपवाटिका व्यवसायाचे प्रकार
1. स्ट्रेच प्लांट नर्सरी – हा रोपवाटिका व्यवसायाचा सर्वात लहान प्रकार आहे. यामध्ये घरे आणि कार्यालयांच्या सजावटीसाठी झाडे विकली जातात. अगदी कमी गुंतवणुकीत तुम्ही याची सुरुवात करू शकता.
2. व्यावसायिक रोपवाटिका – या रोपवाटिकेमध्ये मोठ्या प्रमाणात रोपांची निर्मिती केली जाते. येथे तयार केलेल्या रोपावरील बियाणे शेतकऱ्यांना शेतीसाठी विकले जाते. मात्र, ही रोपवाटिका सुरू करण्यासाठी अधिक गुंतवणूक करावी लागणार आहे.
3. लँडस्केप प्लांट नर्सरी – याला प्रामुख्याने सेवा म्हणतात, ज्या अंतर्गत नर्सरीमध्ये ग्राहकांना बागकामाची सुविधा दिली जाते, त्यानंतर ग्राहकांच्या घरामध्ये उपलब्ध असलेल्या बागेत त्यांच्या आवडीनुसार रोपे लावली जातात.
रोपवाटिका व्यवसाय कसा सुरू करावा
व्यवसाय सुरू करण्यासाठी जमीन आणि झाडे यांच्याशी संबंधित काही माहिती असणे आवश्यक आहे. यासोबतच तुमच्या परिसरात कोणत्या झाडांना जास्त मागणी आहे हे शोधून काढावे लागेल. त्यानुसार, रोपे तयार करून, आपण त्यांचा व्यवसाय सुरू करू शकता.
वनस्पती रोपवाटिका व्यवसाय सुरू करण्यासाठी आवश्यक संसाधने
सर्व प्रथम, जमीन लागेल, नंतर सुपीक माती, याशिवाय, आवश्यक रसायने आणि खते आवश्यक आहेत कारण झाडे तयार करताना, त्यांची देखील काळजी घेतली जाते. आवश्यक उपकरणेही लागणार असून, यासोबतच मोठ्या प्रमाणावर व्यवसाय करण्यासाठी कर्मचाऱ्यांचीही गरज भासणार आहे.
अशा लोकांची निवड करा ज्यांना आधीच बागकाम आणि वृक्ष लागवडीचा अनुभव आहे. दुसरीकडे, रोपवाटिकांमध्ये, ग्राहक बर्याचदा केवळ भांडीमध्येच रोपे खरेदी करतात, अशा परिस्थितीत भांडीची गरज भासेल.
खर्च आणि नफा- रोपवाटिका सुरू करण्यासाठी जमीन, बी-बियाणे, खते इत्यादींमध्ये गुंतवणूक करावी लागते. अशा परिस्थितीत केवळ काही हजार रुपये खर्चून व्यवसाय सुरू करता येतो, जरी तुम्ही रोपवाटिका सुरू करत असाल तर मोठ्या प्रमाणावर, नंतर रक्कम अधिक असेल.
मोठी रोपवाटिका सुरू करण्यासाठी एक ते दीड लाख रुपये लागतील. दुसरीकडे, जर आपण नफ्याबद्दल बोललो तर, एकदा का रोपे चांगली विकली गेली, तर आपण दरमहा 20-30 हजार रुपये कमवू शकता. जर तुम्ही मोठ्या प्रमाणावर व्यवसाय सुरू करत असाल तर नफा जास्त होईल.
source:krishijagran