Skymet Forecast: देशातील आघाडीची खाजगी हवामान अंदाज संस्था स्कायमेटचा अंदाज आहे की आगामी मान्सून हंगामात (जून ते सप्टेंबर २०२५) देशात सरासरीच्या तुलनेत १०३ टक्के पाऊस होईल, जो सामान्य मानला जाईल. यात +/- ५ टक्के त्रुटी संभवते. दीर्घकालीन सरासरी (LPA) ८६८.६ मि.मी. आहे आणि ‘सामान्य’ पावसाची व्याप्ती एलपीएच्या ९६-१०४ टक्के दरम्यान निश्चित केली गेली आहे.
भारतीय हवामान विभाग (आयएमडी), जे राष्ट्रीय स्तरावरील अधिकृत हवामानाचा अंदाज वर्तवणारी संस्था आहे, लवकरच मान्सूनच्या दीर्घकालीन अंदाजात पहिला सुधारित अंदाज (अपडेट) जाहीर करण्याची शक्यता आहे, ज्याची उत्सुकतेने प्रतीक्षा केली जात आहे.
भौगोलिक दृष्ट्या, स्कायमेटचा अंदाज आहे की पश्चिम आणि दक्षिण भारतात चांगला पाऊस पडेल. महाराष्ट्राचा आणि मध्य प्रदेशाचा पावसावर आधारित असलेला मध्यवर्ती भाग पुरेसा पाऊस अनुभवेल. पश्चिम घाटाच्या बाजूने सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस पडण्याची शक्यता आहे, विशेषत: केरळ, किनारपट्टीवरील कर्नाटक आणि गोव्यात. ईशान्येकडील प्रदेशात आणि उत्तर भारतातील डोंगराळ भागात सरासरीपेक्षा कमी पाऊस पडू शकतो.
ला निन्याचा प्रभाव कमी होत आहे
स्कायमेटचे व्यवस्थापकीय संचालक जतीन सिंग म्हणाले की स्कायमेटने मंगळवारी जारी केलेल्या अद्ययावत अंदाजात सामान्य मान्सूनच्या पूर्वीच्या अंदाजाचा पुनरुच्चार केला आहे. स्पष्ट करताना ते म्हणाले, विषुववृत्तीय पूर्व पॅसिफिकमधील पावसाला अनुकूल ला नीना आता कमजोर झाला आहे, आणि तो अल्पकाळ टिकणारा आहे. त्याची महत्त्वाची लक्षणे आता कमी होऊ लागली आहेत. मान्सूनला सामान्यतः दूषित करणारा ‘एल निनो’ येण्याची शक्यता नाही.
मान्सूनच्या काळात प्रशांत महासागर बहुतेकदा तटस्थ (ला नीना किंवा एल निनो दोन्ही नाही) होण्याची शक्यता आहे. ला नीनाचे अवशेष आणि तटस्थ स्थिती एकत्रितपणे मान्सूनला कोणत्याही गंभीर परिणामांपासून वाचवण्याची अपेक्षा आहे. सकारात्मक हिंदी महासागर द्विध्रुव (IOD) चा प्राथमिक अंदाज, जो हिंदी महासागरात एल निनो-ला नीनाचे प्रतिरूप आहे, चांगल्या मान्सूनसाठी पॅसिफिक स्थितीच्या संयोगाने कार्य करेल.
ऐतिहासिकदृष्ट्या, सकारात्मक IOD सह तटस्थ पॅसिफिकमुळे चांगला मान्सून येतो, असे सिंग यांनी सांगितले. यावर्षीच्या हंगामाचा उत्तरार्ध पूर्वार्धापेक्षा चांगला असण्याची शक्यता आहे. स्कायमेटला शंका आहे की ला नीनाकडून तटस्थ स्थितीत झपाट्याने बदल झाल्यामुळे मान्सूनची सुरुवात संथ गतीने होऊ शकते आणि हंगामाच्या मध्यापर्यंत पुरेसा वेग मिळू शकेल.
