Onion rate : मराठवाड्यात कांद्याच्या बाजारात सुरू असलेली चढ-उतारांची स्थिती शेतकऱ्यांसाठी मोठी डोकेदुखी ठरत आहे. छत्रपती संभाजीनगर बाजार समितीत १३ नोव्हेंबर रोजी तब्बल २०० टन कांद्याची आवक झाली, परंतु बाजारभाव कोसळल्याने शेतकऱ्यांना मोठा तोटा सहन करावा लागला. पावसाचा तडाखा बसल्याने सुमारे ५० टक्के कांदा खराब झाला आहे, त्यामुळे विक्रीयोग्य कांद्याचे प्रमाण कमी झाले आहे. खराब प्रतीचा कांदा २०० ते १००० रुपये प्रति क्विंटल या दराने विकला जात असताना, चांगल्या प्रतीच्या कांद्याला १५०० रुपये प्रति क्विंटल म्हणजेच सुमारे १५ रुपये किलो इतका भाव मिळत आहे. तथापि, किरकोळ बाजारात अजूनही गुलाबी डबल पत्ती कांद्याचा दर ३० रुपये किलो इतका आहे, ज्यामुळे ग्राहकांकडून अधिक दर आकारले जात आहेत.
निर्यात बंद असल्याने, विशेषतः बांगलादेशकडील मागणी थांबल्याने बाजारातील भाव आणखी कोसळले आहेत. अनेक व्यापाऱ्यांनी स्वस्तात कांदा खरेदी करून नफा वाढविण्याची संधी साधली आहे, तर शेतकऱ्यांना मात्र त्यांच्या उत्पादनाचा योग्य मोबदला मिळत नाही. हलक्या प्रतीचा कांदा स्थानिक हॉटेल, ढाबे आणि फास्टफूड विक्रेत्यांकडून विकत घेतला जात असला तरी, त्यातून मिळणारा महसूल तोट्याची भरपाई करू शकत नाही. पैठण तालुक्यातील काही शेतकऱ्यांनी तर या परिस्थितीविरोधात संताप व्यक्त करत आपली उभी पिके नष्ट केली आहेत. खत, मजुरी, आणि उत्पादन खर्च वाढलेले असताना, विक्रीतून मिळणारा दर अत्यल्प असल्याने शेतकऱ्यांवर आर्थिक संकट कोसळले आहे.
लासूर स्टेशनसारख्या इतर बाजारांमध्येही अशीच मंदी दिसून येत आहे. मोठ्या प्रमाणावर वाहने कांदा विक्रीसाठी आली असली तरी समाधानकारक भाव न मिळाल्याने बहुतेक शेतकऱ्यांनी आपला माल परत नेला आहे. एकीकडे उत्पादनात वाढ आणि दुसरीकडे निर्यातबंदी यामुळे बाजारात पुरवठा वाढला आहे, परंतु मागणी कमी झाल्याने भाव घसरले आहेत. परिणामी, कांद्याच्या बाजारात गोंधळाची स्थिती निर्माण झाली असून शेतकरी, व्यापारी आणि ग्राहक हे तिघेही असमाधानी आहेत.
कांद्याच्या बाजारातील सध्याची स्थिती अत्यंत अस्थिर आहे. छत्रपती संभाजीनगर बाजार समितीत तब्बल २०० टन कांद्याची आवक झाली असली तरी त्यापैकी सुमारे ५० टक्के कांदा खराब अवस्थेत पोहोचला आहे. बाजारभावात मोठी घसरण झाली असून, कांद्याचा दर २०० ते १५०० रुपये प्रति क्विंटल इतका आहे. किरकोळ बाजारात मात्र भाव २० ते ३० रुपये प्रति किलो टिकून असल्याने ग्राहकांकडून अधिक दर आकारले जात आहेत. बांगलादेशकडे होणारी निर्यात बंद असल्याने मागणी घटली आणि त्यामुळे दर आणखी खाली आले. खराब हवामानामुळे कांद्याच्या गुणवत्तेवर परिणाम झाला, तर उत्पादनात वाढ झाल्याने पुरवठा जास्त झाला आहे. या सगळ्या परिस्थितीत व्यापारी स्वस्त कांदा खरेदी करून नफा मिळवतात, परंतु शेतकऱ्यांना त्यांच्या मेहनतीचे योग्य मूल्य मिळत नाही. परिणामी शेतकऱ्यांचा तोटा वाढत असून, संताप उफाळून आला आहे. एकीकडे शेतकऱ्यांची आर्थिक अडचण वाढली आहे, तर दुसरीकडे ग्राहकांनाही अस्थिर दरांचा फटका बसत आहे, ज्यामुळे कांद्याच्या बाजारात गोंधळाची स्थिती निर्माण झाली आहे.
