पशु तज्ज्ञांच्या मते, गायी, म्हशी किंवा मेंढ्या-मेंढ्या असोत, त्यांना हवामानामुळे अनेकदा ताण येतो. हे गरजेचे नाही की प्राणी फक्त उष्ण हवामानातच सर्वात जास्त तणावाखाली येतात. हिवाळ्यातील हवामानाचा लहान-मोठ्या सर्व प्रकारच्या प्राण्यांवरही विपरीत परिणाम होतो. त्याचा तोटा पशुपालकांना कमी उत्पादनाच्या स्वरूपात सहन करावा लागतो. त्यामुळे येणाऱ्या हिवाळ्यापासून प्राण्यांचे संरक्षण करणे अत्यंत गरजेचे आहे. थंडी आणि धुक्याच्या वातावरणात प्राण्यांची योग्य काळजी घेणे अत्यंत गरजेचे आहे.
मात्र, प्राण्यांना शक्य तितक्या मोकळ्या जागेत ठेवावे, जेणेकरून त्यांना हवे तेव्हा आरामात फिरता येईल, असेही तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. असे केल्याने जनावरांच्या उत्पादनावर चांगला परिणाम होतो. आणि शिवाय मोकळ्या जागेत जनावरे ठेवण्याचा खर्चही कमी आहे. मात्र प्रत्येक ऋतूनुसार जनावरांसाठी शेडमध्येही व्यवस्था करणे आवश्यक आहे. कारण जनावरांचे शेड किमान स्वच्छ, सोयीचे, आरामदायी असावे आणि शेडमध्ये दूध काढण्यासाठी वेगळी जागा उपलब्ध करून दिली पाहिजे.
येत्या चार महिन्यांसाठी जनावरांचे शेड असेच असावे..
जर तुमच्या गावात किंवा शहरातील तापमान 0 ते 10 अंशांवर गेले तर तुम्हाला त्यानुसार शेड तयार करावी लागेल. ऋतूनुसार जनावरांसाठीही अन्न तयार केले जाईल. पशुपालकाला बदलत्या तापमानानुसार जनावरांचे बेडिंग तयार करावे लागेल.
🔰मोहरीचे तेल जनावरांना त्याच्या आहाराच्या दोन टक्के द्यावे.
🔰जनावरांना हिरवा चारा व सुका चारा मुबलक प्रमाणात द्यावा.
🔰पाच ते दहा टक्के गुळाचे सरबत देता येते.
🔰हिरवा चारा संध्याकाळी उशिरापर्यंत जनावरांना द्यावा.
🔰शेडमधील गरम हवेसाठी ब्लोअर आणि रेडिएटरचा वापर करावा.
🔰जनावरांची पाठ रिकामी गोणी किंवा ब्लँकेटने झाकली पाहिजे.
🔰जनावराचे मॅट कोरडे असावे.
🔰शेड जाड पडद्याने झाकलेले असावे.
पिण्याचे पाणी कोमट असावे.
जर तापमान 10 ते 20 अंश असेल तर अशा प्राण्यांचे शेड बनवावे.
🔰10 ते 20 अंश तापमानही खूप थंड असते. अशा परिस्थितीत माणसांनी जी खबरदारी घेतली तीच खबरदारी प्राण्यांसाठीही घेतली पाहिजे. कारण हा असा ऋतू आहे की, जिथे थोडीशी निष्काळजीपणाही प्राण्यांसाठी जीवघेणे ठरू शकते .
🔰जनावरांना थंडीच्या ताणापासून वाचवण्यासाठी 10 टक्के अतिरिक्त पूरक आहार दिला जाऊ शकतो.
🔰पोषक घटकांच्या गरजेनुसार हिरवा व सुका चारा द्यावा.
🔰जनावरांच्या आजूबाजूला 24 तास स्वच्छ व स्वच्छ पिण्याचे पाणी असावे.
