
द्राक्ष बागांमध्ये वाढलेली आर्द्रता आणि ढगाळ हवामान यामुळे “अॅन्थ्रॅक्नोज” (बुरशीजन्य करपा) आणि “बॅक्टेरियल लीफ स्पॉट” यासारख्या रोगांची तीव्रता वाढते. यावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी अनावश्यक व कोवळ्या फुटव्यांची छाटणी करावी. बुरशीजन्य नियंत्रणासाठी थायोफिनेट मिथाईल (१ ग्रॅम/लिटर), कॉपर ऑक्सीक्लोराईड (२.५ ग्रॅम/लिटर) किंवा त्यांचे संमिश्रित फॉर्म्युलेशन्स (३०० ग्रॅम प्रति एकर) यांचा वापर करावा. बुरशीच्या बीजांकुरांना आटोक्यात ठेवण्यासाठी ट्रायकोडर्मा जैविक बुरशीनाशक २ ते ५ मिली प्रति लिटर प्रमाणात वापरणे उपयुक्त ठरते.
डाळिंब झाडांमध्ये सूत्रकृमीचा प्रादुर्भाव झाल्यास मुळांच्या गाठी नजरेस पडतात. सूत्रकृमी नियंत्रणासाठी फ्लुएन्सल्फॉन (२GR) १० ग्रॅम झाडाभोवतीच्या मुळांजवळ टाकून मातीत मिसळावे किंवा फ्लुओपायरम (३४.४८ SC) २ मिली प्रति झाड प्रमाणात ठिबक सिंचनाद्वारे द्यावे. फवारणीपूर्वी झाडांना पाणी देणे आवश्यक आहे, यामुळे औषधाची अंमलबजावणी परिणामकारक होते.
डाळिंबाच्या झाडांना योग्य प्रमाणात खत व्यवस्थापन देणे देखील अत्यावश्यक आहे. पावसाळ्यात एकरी ५० किलो सेंद्रिय खत, १५०० ग्रॅम नत्र, ५०० ग्रॅम स्फुरद आणि ५०० ग्रॅम पालाश द्यावे. यातील नत्राचे दोन समान हप्त्यांत विभागून जुलै व सप्टेंबर महिन्यांत द्यावे, तर इतर खत एकाच वेळी जुलैमध्ये द्यावे.
सारांशतः, द्राक्ष व डाळिंब बागायतदारांनी हवामानाची दिशा लक्षात घेऊन त्वरित नियोजन करणे आवश्यक आहे. ढगाळ व दमट हवामानामुळे पीकसंरक्षण, फवारणी व खत व्यवस्थापन योग्य वेळेत केल्यास उत्पादन व गुणवत्तेत भर घालता येईल. सर्व फवारण्या स्वच्छ हवामानातच कराव्यात.10:34 AM