आज शेतकऱ्यांसाठी मिश्र शेती हा एक चांगला उत्पन्नाचा स्रोत बनत आहे. आज शेतकरी मिश्र शेती करून चांगला नफा कमावत आहेत. खरं तर, आम्ही झारखंडची राजधानी रांचीच्या चांदवे गावात मिक्स फार्मिंग करणाऱ्या सी भरत यांच्या बदल बोलत आहोत, ज्यांनी आपली मोकळी जमीन शेतीसाठी वापरली आहे आणि त्याच शेतात झेंडूच्या फुलांपासून वांग्यापर्यंत सर्व काही उगवत आहे.
सी भरत यांनी लोकल 18 ला सांगितले की, मी या गावचा रहिवासी आहे आणि माझे घर या शेताच्या शेजारी आहे. घराला लागून सुमारे 90 दशांश जमीन आहे. अनेक वर्षांपासून ही जागा रिकामीच होती. त्यामुळे या जमिनीचा वापर करून विविध प्रकारचा भाजीपाला आणि फुलझाडांची लागवड का करू नये, असा विचार केला. आज घरासाठी ताज्या भाज्या तर मिळतातच पण त्यामुळे चांगला नफाही मिळतो.
झेंडूच्या फुलांपासून कोबीपर्यंतची लागवड
भरतने सांगितले की, या संपूर्ण जमिनीवर सुमारे 10 प्रकारच्या भाज्या आणि फुलांचे उत्पादन घेतले आहे. यामध्ये झेंडू फ्लॉवरची लागवड 30 दशांश क्षेत्रात केली जाते, तर येथे सध्या फ्लॉवर, सिमला मिरची, हिरवी मिरची, वांगी, टोमॅटो, लौकी, गाजर, कोबी आणि मिरचीची लागवड केली जात आहे. हे संपूर्ण पीक आधीच तयार आहे. आता या सर्व वस्तू विकल्या जाणार आहेत. ते पुढे म्हणाले की, पीक तयार झाल्यावर ग्राहक स्वत: येथे येतात. ते येथे येऊन शेतातून भाजीपाला गोळा करतात. सर्व भाज्यांचे भाव वेगवेगळे आहेत, जसे कोबी सध्या ३५ रुपये किलो आणि सिमला मिरची १०० रुपये किलो आहे. त्यानुसार लोक येथून खरेदी करतात. मात्र, माझी किंमत बाजारापेक्षा फक्त 10 रुपये जास्त आहे. कारण मी सेंद्रिय शेती करतो. कोणतेही रसायन नाही. अगदी
शुद्ध भाज्या इथे मिळतात.
झेंडूच्या फुलांना अधिक मागणी
झेंडूच्या फुलाला सर्वाधिक मागणी असल्याचे भरत सांगतात. लोक इथे लग्न किंवा पुजेसाठी घाऊक किमतीत खरेदी करतात. त्याच वेळी, कुठेतरी यज्ञ किंवा विशेष पूजा होत असेल तर लोक एकावेळी 10-12 किलो घेतात. लग्नासाठी, एका वेळी 25-30 किलोपर्यंत विकले जाते. आता झेंडूच्या फुलांसोबतच मी गुलाबाचीही लागवड करणार आहे. सध्या गुलाबाची लागवड अत्यल्प प्रमाणात केली जात असली तरी आता त्याचा विस्तार केला जात आहे.
त्यांनी सांगितले की आम्ही पूर्णपणे सेंद्रिय पद्धतीने शेती करतो. शेणखत, ब्रह्मास्त्र खत वापरतात. शेणखतामध्ये फक्त शेणखत वापरतात आणि ब्रह्मास्त्रात भाजीपाल्याची साले मातीत टाकतात आणि काही वेळाने खत तयार होते. याशिवाय आम्ही कोणतेही रसायन वापरत नाही. त्यामुळे या भाजीची चव तुम्हाला नेहमीच ताजी वाटेल. ही भाजी उपटून २० दिवस घरी ठेवली तर या भाजीची चव अगदी पहिल्या दिवशी खुडल्यासारखीच लागेल. कमाईबद्दल बोलताना सी भारत सांगतात की, तो दर महिन्याला 50,000 ते 60,000 रुपये कमावतो
