Rabi sowing : राज्यात रब्बी हंगामाची सुरुवात झाली असली तरी पेरणीची गती अत्यंत संथ आहे. १० नोव्हेंबर २०२५ पर्यंत केवळ ९.१५ लाख हेक्टर क्षेत्रावर पेरणी झाली असून, हे सरासरी रब्बी क्षेत्राच्या अवघ्या १६ टक्के इतके आहे. गतवर्षी याच काळात १५.३४ लाख हेक्टर क्षेत्रावर पेरणी झाली होती, जी सरासरीच्या २७ टक्के होती. यंदा पेरणी क्षेत्रात तब्बल ६.१९ लाख हेक्टरने घट झाली आहे.
कृषी विभागाने या परिस्थितीचा गांभीर्याने विचार करून शेतकऱ्यांना स्पष्ट आवाहन केले आहे की, ज्या शेतकऱ्यांकडे जमिनीत उपलब्ध आर्द्रता आहे, फवारणीसाठी योग्य स्थिती आहे आणि सिंचन सुविधा उपलब्ध आहेत, त्यांनी विलंब न करता पेरणी तातडीने पूर्ण करावी.
हवामानाचा बदल – रब्बीला पोषक
हवामानात बदल होत असून थंडीचा जोर वाढत आहे. ही थंडी रब्बी पिकांसाठी अत्यंत पोषक ठरणार आहे. गव्हासारख्या पिकांना थंडीची गरज असते आणि योग्य वेळी पेरणी झाल्यास उत्पादनात वाढ होण्याची शक्यता असते. विभागाचा अंदाज आहे की पुढील काही दिवसांत हवामानातील थंडीमुळे पेरणीला गती मिळेल.. राज्यात नोव्हेंबरच्या सुरुवातीपर्यंत चालू राहिलेल्या पावसामुळे रब्बी हंगामातील पेरणीपूर्व तयारी मोठ्या प्रमाणात विस्कळीत झाली, कारण जमिनीची मशागत, पेरणीपूर्व सुकवणी आणि इतर प्राथमिक प्रक्रिया वेळेत पूर्ण होऊ शकल्या नाहीत. या विलंबाचा थेट परिणाम पेरणीच्या गतीवर झाला असून मराठवाड्यात सर्वाधिक मंद प्रतिसाद दिसून येतो, तर विदर्भातील काही भागांमध्ये उपलब्ध सिंचनसुविधांमुळे मर्यादित का होईना पेरणीला सुरुवात झाली आहे. पश्चिम महाराष्ट्र आणि खान्देशातही हीच परिस्थिती आढळून येत असून, हवामानातील अनिश्चितता आणि शेतकऱ्यांची तयारी यामधील दरी अजूनही जाणवते. या बदलत्या परिस्थितीत शेती व्यवस्थापनात अधिक लवचिकता, अचूक नियोजन आणि हवामानावर आधारित निर्णय क्षमता वाढवण्याची गरज अधोरेखित होते, ज्यामुळे भविष्यातील हंगाम अधिक स्थिर आणि परिणामकारक ठरू शकतील.
