Drip irrigation : टोमॅटो हे शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे नगदी पीक आहे, आणि त्याच्या योग्य व्यवस्थापनाने उत्पादन वाढू शकते. टोमॅटोच्या वाढीसाठी जमिनीची निवड, सिंचन पद्धती, खत व्यवस्थापन आणि कीड-रोग नियंत्रण या सर्व बाबींना महत्त्व असते.
टोमॅटोच्या लागवडीसाठी सेंद्रिय पदार्थांनी समृद्ध आणि मध्यम प्रतीची वालुकामय चिकणमाती जमीन अधिक फायदेशीर ठरते. लागवडीपूर्वी जमिनीत सेंद्रिय खतांचा समावेश करावा. टोमॅटोच्या योग्य वाढीसाठी नांगरट करून माती भुसभुशीत करावी आणि आंतरमशागत योग्य वेळी करावी.
टोमॅटो पिकासाठी ठिबक सिंचन अत्यंत फायदेशीर ठरते. ठिबक सिंचनाच्या वापराने ४५ टक्के पाण्याची बचत होते तसेच १५ ते २५ टक्के अधिक उत्पादन मिळते. टोमॅटो पिकासाठी ठिबक सिंचन बसवताना जोड ओळ पद्धतीचा वापर करावा. दोन ओळींमधील अंतर ६० ते १०० सेंटीमीटर ठेवावे, तर दोन जोड ओळींमधील अंतर १२० ते १५० सेंटीमीटर असावे. जमिनीच्या प्रकारानुसार ठिबक सिंचनात ड्रिपर्समधून पाण्याचा प्रवाह ४ लिटर प्रति तास आणि ड्रिपर्समधील अंतर ३० ते ६० सेंटीमीटर ठेवावा.
टोमॅटो पिकाच्या वाढीसाठी संतुलित खत व्यवस्थापन गरजेचे आहे. नत्र, स्फुरद आणि पालाश यांचे योग्य प्रमाण राखल्यास पीक निरोगी राहते आणि उत्पादन वाढते. झाडांच्या निरोगी वाढीसाठी वेळोवेळी सूक्ष्म अन्नद्रव्यांची फवारणी करावी.
टोमॅटो पिकावर बुरशीजन्य आणि किडींचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता जास्त असते. त्यामुळे वेळोवेळी शिफारशीनुसार कीड आणि रोग नियंत्रण करणे गरजेचे आहे. मावा, तुडतुडे, फुलकिडे यांसारख्या किडींवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी जैविक कीटकनाशकांचा वापर करावा. बुरशीजन्य रोगांसाठी नियमित अंतराने प्रतिबंधात्मक फवारणी करावी.
टोमॅटो पिकाच्या योग्य निगा राखल्यास अधिक उत्पन्न मिळते आणि त्याचा दर्जाही सुधारतो. त्यामुळे शेतीतील आधुनिक तंत्रज्ञान आणि शास्त्रशुद्ध पद्धतींचा अवलंब करून योग्य व्यवस्थापन करणे गरजेचे आहे.
