Soyabin bajarbhav : खरीप हंगामाच्या मध्यावर असताना सोयाबीनच्या बाजारभावात अचानक घसरण झाल्याने शेतकरी वर्गात मोठी चिंता निर्माण झाली आहे. मागील आठवड्यापासून प्रमुख बाजारपेठांमध्ये दरात प्रतिक्विंटल ₹300 ते ₹500 पर्यंत घट झाली असून, अनेक ठिकाणी दर ₹4,500 च्या खाली गेले आहेत. ऐन काढणीच्या काळात आलेली ही घसरण शेतकऱ्यांच्या आर्थिक गणितांवर परिणाम करत आहे.

🌾 घसरणीमागील प्रमुख कारणे

विश्लेषकांच्या मते, दर घसरण्यामागे अनेक घटक जबाबदार आहेत. सर्वप्रथम, यंदा काही भागात पावसाचे प्रमाण चांगले असल्यामुळे उत्पादन अपेक्षेपेक्षा अधिक झाले आहे. त्यामुळे बाजारात पुरवठा वाढला आहे. दुसरे म्हणजे, आंतरराष्ट्रीय बाजारात सुद्धा सोयाबीनच्या दरात घट झाली असून, निर्यात मागणी कमी झाल्याचे संकेत आहेत. तिसरे महत्त्वाचे कारण म्हणजे तेल उद्योगाकडून खरेदीचा वेग मंदावलेला आहे, ज्यामुळे व्यापारी सावध पवित्रा घेत आहेत.

📉 बाजारपेठांतील स्थिती

लासूर, अकोला, जळगाव, आणि बारामतीसारख्या प्रमुख बाजारपेठांमध्ये दरात सातत्याने घसरण होत आहे. व्यापाऱ्यांकडून खरेदी कमी होत असल्यामुळे लिलावात प्रतिसाद कमी मिळत आहे. काही ठिकाणी शेतकऱ्यांनी माल परत नेण्याचा निर्णय घेतला आहे. यामुळे बाजारात अस्थिरता वाढली असून, दर स्थिर होण्यासाठी अजून काही आठवडे लागतील, असा अंदाज वर्तवला जात आहे.

👨‍🌾 शेतकऱ्यांची प्रतिक्रिया आणि अपेक्षा

शेतकऱ्यांनी सरकारकडून तातडीने हस्तक्षेपाची मागणी केली आहे. “आम्ही मेहनत करून उत्पादन घेतलं, पण बाजारात योग्य दर मिळत नाही. सरकारने हमीभावाची अंमलबजावणी करावी,” अशी मागणी अनेक शेतकरी संघटनांनी केली आहे. काही शेतकरी साठवणुकीचा पर्याय निवडत असून, दर सुधारल्यावर विक्री करण्याचा विचार करत आहेत.

📌 आगामी दिशा काय?

विशेषज्ञांच्या मते, जर निर्यात मागणी वाढली आणि तेल उद्योगाकडून खरेदीचा वेग वाढला, तर दरात सुधारणा होऊ शकते. मात्र, सध्याच्या घडीला बाजारपेठ सावध असून, शेतकऱ्यांनी विक्रीसाठी योग्य वेळ निवडण्याची गरज आहे. सरकारकडून हस्तक्षेप आणि बाजार माहितीची पारदर्शकता हेच सध्याच्या परिस्थितीत मार्गदर्शक ठरू शकतात.