कारले हे भारतातील एक महत्त्वाचे भाजीपाला पीक आहे जे औषधी आणि पौष्टिक गुणधर्मासाठी ओळखले जाते. मधुमेहाचे व्यवस्थापन, रक्त आणि यकृताचे डिटॉक्सिफिकेशन, रोगप्रतिकारशक्ती वाढण्यास मदत होते. भारतात कारले क्षेत्र 107 हजार हेक्टर असून दरवर्षी 1.30 दशलक्ष टन उत्पादन होते.
जमीन तयार करणे
1. लागवडीसाठी 2-3 वेळा नांगरणी करून जमीन मशागत करावी. आणि त्यानंतर आडवी मशागत करावी.
2. शिफारस केलेल्या अंतरावर (2-2.5 मीटर) 30-40 सें.मी. रुंदीचे वाफे तयार करावे.
वाफे (फरोच्या एका बाजूला कड/ बेड तयार करा. कारले पीक कमकुवत असल्याने त्याच्या वाढीसाठी आधार कारले पीक कमकुवत असल्याने त्याच्या वाढीसाठी आधार आवश्यक असतो. आधारावर असलेली झाडे 6-7 महिने उत्पादन देत राहतात, 3-4 महिने जास्त उत्पादन जमिनीवर वाढतात अश्या वेलींचा जमिनीच्या थेट संपर्कात येत नसल्याने कीड आणि रोगांचा प्रादुर्भाव कमी असतो.
कारले पीक, लागवड 2.5 x 1 मीटर अंतरावर केली जाते. 2.5 मीटर अंतरावर साऱ्या केल्या जातात आणि 5-6 मीटर अंतरावर सिंचन टाकले जातात. लाकडी खांब (उंची 3 मीटर) 5 मीटर अंतरावर पर्यायी चरांच्या दोन्ही टोकांवर पिच केले जातात. हे खांब तारांनी जोडलेले आहेत. तारांचे जाळे तयार करण्यासाठी 45 सेंटीमीटर अंतरावर बांधलेल्या क्रॉस वायर्सने साऱ्याच्या बाजूच्या तारा जोडल्या जातात. बिया 1 मीटरच्या अंतरावर टाकल्या जातात आणि मातीने हलके झाकल्या जातात. वेलींची उंची गाठण्यासाठी सुमारे 1.5-2 महिने लागतात, त्यामुळे वाढीच्या सुरुवातीच्या काळात वेल मोठे होईपर्यंत दोरीच्या सहाय्याने बांधले जातात. एकदा का वेली उंचीवर पोहोचल्या की, नवीन वेळी मागून आणखी येतात.
