शास्त्रीय दृष्टिकोनातून आवश्यक असणाऱ्या मूळ घटकांच्या पूर्तीसाठी रासायनिक खतांचा संतुलित वापर करून नॅनो खताचा वापर वाढवा . पिकांची उत्पादकता वाढण्यासाठी शेणखत, कंपोस्ट खत व जैविक खतांचा वापर करावा.
नॅनो खतांची फवारणी केल्यानंतर नत्र व स्फुरद झाडाच्या पानावरील, बिया व मुळाच्या पृष्ठभागावर असणाऱ्या छिद्रांच्या माध्यमातून आतमध्ये जाते व पानांच्या पेशीमधील पोकळीत साठवले जाऊन पिकांच्यागरजेनुसार झाडाला उपलब्ध होते. त्यामुळे नत्र व स्फुरद ही अन्नद्रव्ये योग्य त्या प्रमाणामध्ये विहित वेळेत पिकांना उपलब्ध होतात.
जमीन हवा व पाणी या मूलभूत घटकांना या नॅनो पद्धतीमुळे खतांचा संतुलित वापर होऊन प्रदूषण मुक्त ठेवता येते.पिकांच्या भरघोस उत्पन्नाची हमी प्राप्त होते तसेच लागवडीच्या खर्चात बचत होते , अशी कृषी विभागाने माहिती दिली .
नॅनो खताचा वापर कसा करावा?
पिकांच्या विविध अवस्थेमध्ये २ वेळा फवारणी करून नत्र व स्फुरद या अन्न घटकांची पिकांना पूर्तता करून द्यावे .पिकाच्या फुटवे/फांद्या फुटण्याच्या अवस्थेमध्ये पहिली फवारणी करावी व पिकाच्या फुलोरा/शेंगा लागण्या अगोदर सात दहा दिवस अगोदर दुसरी फवारणी करावी.यामुळे नॅनो खताचे उत्तम परिणाम दिसेल .
फवारणी सकाळच्या वेळेमध्ये कमी उन्हामध्ये आणि हवेच्या कमी वेगामध्ये करावी. नॅनो खते समप्रमाणात सर्वत्र मिसळण्यासाठी व पाने पूर्ण ओली होण्यासाठी पंपाला फ्लॅट फॅन किंवा कट नोझल लावून फवारणी करावी. नॅनो युरिया/डीएपी फवारणीद्वारे द्यावे. वाहत्या पाण्यातून व ठिबकद्वारे देऊ नये
दोन प्रकारची खते
शेतकऱ्यांसाठी भारत सरकारने नॅनो खते नॅनो युरिया (द्रवरूप) व नॅनो डीएपी (द्रवरूप) नवीन संशोधनाद्वारे उपलब्ध करून दिलेली आहे..
नॅनो युरिया व नॅनो डीएपी द्रवरूप हे ५०० मिली पॅकिंगमध्ये असतात , नॅनो डीएपीमध्ये ८ टक्के नत्र व १६ टक्के स्फुरद एकूण वजनाच्या प्रमाणात असते.
तसेच नॅनो युरियामध्ये ४ टक्के नत्राचे प्रमाण असते पिकांना नत्र व स्फुरद हे नॅनो युरिया व डीएपीद्वारे च्या फवारणी द्वारे मिळते .
