Crop Support Price : केंद्र सरकारच्या अर्थविषयक मंत्रिमंडळ समितीने २०२५-२६ या खरीप हंगामासाठी १४ प्रमुख पिकांचे हमीभाव (किमान आधारभूत किंमती – एमएसपी) जाहीर केले आहेत. या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना उत्पादन खर्चाच्या तुलनेत किफायतशीर दर मिळणार आहेत. सरकारने हमीभावात लक्षणीय वाढ करत काही पिकांना उत्पादन खर्चाच्या ५०% ते ६३% पर्यंत अधिक दर देण्याचे ठरवले आहे.

*सर्व पिकांसाठी हमीभाव (प्रति क्विंटल):*

*धान्ये:*
1. भात (सामान्य): २३६९ रुपये (पूर्वी २३०० रुपये)
2. भात (ग्रेड A): २३८९ रुपये (पूर्वी २३२० रुपये)
3. ज्वारी (हायब्रीड): ३६९९ रुपये (पूर्वी ३३७१ रुपये)
4. ज्वारी (मालदांडी): ३७४९ रुपये (पूर्वी ३४२१ रुपये)
5. बाजरी: २७७५ रुपये (पूर्वी २६२५ रुपये)
6. नाचणी (रागी): ४८८६ रुपये (पूर्वी ४२९० रुपये)
7. मका: २४०० रुपये (पूर्वी २२२५ रुपये)

*कडधान्ये:*
8. तूर : ८००० रुपये (पूर्वी ७५५० रुपये)
9. मूग: ८७६८ रुपये (पूर्वी ८६८२ रुपये)
10. उडीद: ७८०० रुपये (पूर्वी ७४०० रुपये)

*तेलबिया:*
11. शेंगदाणा: ७२६३ रुपये (पूर्वी ६७८३ रुपये)
12. सूर्यफूल: ७७२१ रुपये (पूर्वी ७२८० रुपये)
13. सोयाबीन (पिवळा): ५३२८ रुपये (पूर्वी ४८९२ रुपये)
14. तीळ (सेसमम): ९८४६ रुपये (पूर्वी ९२६७ रुपये)
15. करळ (नायजरसीड): ९५३७ रुपये (पूर्वी ८७१७ रुपये)

*व्यावसायिक पीक:*
16. कापूस (मध्यम धागा): ७७१० रुपये (पूर्वी ७१२१ रुपये)
17. कापूस (लांब धागा): ८११० रुपये (पूर्वी ७५२१ रुपये)

*सर्वाधिक वाढ झालेली पिके:*
* करळ (नायजरसीड): ८२० रुपये ने वाढ
* नाचणी: ५९६ रुपये ने वाढ
* कापूस: ५८९ रुपये ने वाढ
* तीळ: ५७९ रुपये ने वाढ

या वाढीमागील उद्देश म्हणजे शेतकऱ्यांना उत्पादन खर्चाच्या किमान दीडपट दर देणे. ही वाढ २०१८-१९ च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पातील घोषणेस अनुसरून करण्यात आली आहे. सर्वच पिकांसाठी उत्पादन खर्चाच्या तुलनेत ५०% किंवा अधिक नफा मिळेल, असा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे.

या हमीभाव वाढीमुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक दिलासा मिळणार असून, खरीप हंगामात पिके घेण्यास प्रोत्साहन मिळेल. तूर, मूग, उडीद यासारख्या डाळी व तीळ, करळसारख्या पौष्टिक तृणधान्यांना सरकारचा विशेष फोकस असल्याचे दिसून येते