रस्त्याच्या कडेला ठिकठिकाणी पडलेले पॉलिथिन आणि परिसरातील कचऱ्याचे ढीग जनावरांसाठी जीवघेणे ठरले आहेत. विशेषत: गायी या पॉलिथिनचा बळी ठरत आहेत. गायींच्या पोटात पॉलिथिन जमा होऊन मरत आहेत. एवढेच नव्हे तर दुधाच्या उत्पादनावरही परिणाम होत आहे. अशा दूषित दुधाचा मानवी आरोग्यावरही परिणाम होत आहे. प्राणी तज्ज्ञांच्या मते यामागे पशुपालक हे एक मोठे कारण आहे. कारण भूक लागल्यावर गायी पॉलिथिनमध्ये गुंडाळलेले खाद्यपदार्थ खातात. 

काही वेळा शरीरात खनिजांच्या कमतरतेमुळे गायी पॉलिथिन खाऊ लागतात. पण काही छोट्या टिप्सचा अवलंब करून गायींना पॉलिथिन खाण्यापासून रोखता येऊ शकते. एवढेच नाही तर गाईच्या पोटात पॉलिथिन असल्याची शंका आल्यास घरच्या घरी उपचार करून पॉलिथीन काढून टाकता येते.   

पोटात पॉलिथिन आहे की नाही हे कसे ओळखावे 

▪️ जनावरांना चारा खाण्यात रस नसेल तर. 

▪️ जनावरांच्या दूध उत्पादनात घट. 

▪️ वजन कमी होणे किंवा जनावराच्या वाढीस अडथळा. 

▪️ जनावराच्या पोटात व कंबरेत दुखणे. 

▪️ सतत गॅस आणि जुलाबाच्या तक्रारी. 

▪️ दाबल्यावर पोट जड वाटते.

▪️ प्राण्यांच्या आतड्यांमध्ये अडथळा. 

जनावरांना पॉलिथिन खाण्यापासून कसे थांबवायचे 

▪️ पॉलिथिनचा वापर थांबवण्यासाठी लोकांना जागरूक करा. 

▪️ कचरा, भाजीपाला आणि उरलेले अन्न पॉलिथिनमध्ये गुंडाळून टाकू नका.

▪️ जनावरांना त्याच्या वयानुसार व वजनानुसार खनिजे खायला द्या. 

▪️ पोटात पॉलिथिन असल्यास रुमिनोटॉमी ऑपरेशन करा. 

घरी जनावरांच्या पोटात पॉलिथिन कसे उपचार करावे

राजस्थान पशुधन विकास मंडळाचे डेप्युटी मॅनेजर डॉ. कैलाश मोड यांच्या म्हणण्यानुसार, अनेक गायींच्या पोटात पॉलिथिनचे मोठे ढेकूळ जमा होतात. ही ढेकूळ केवळ ऑपरेशनद्वारे काढली जाऊ शकते. पण आपण तयार केलेल्या द्रावणाने ते घरच्या घरी गायीच्या पोटातून हळूहळू काढता येते. असे होते की, औषधाच्या परिणामामुळे गुठळ्या उघडतात आणि जनावरे चघळल्यावर एक एक करून बाहेर पडतात. 

पॉलिथिन काढण्यासाठी असे उपाय करा 

▪️ 100 ग्रॅम मोहरीचे तेल.

▪️ 100 ग्रॅम तीळ तेल.

▪️ 100 ग्रॅम निंबोळी तेल.

▪️ 100 ग्रॅम एरंडेल तेल.

वर नमूद केलेले सर्व तेल मिसळा आणि ते गाईच्या दुधापासून बनवलेल्या 500 ग्रॅम ताकामध्ये घाला. 50 ग्रॅम तुरटी आणि 50 ग्रॅम रॉक मीठ बारीक करून त्यात घाला. तसेच 25 ग्रॅम संपूर्ण मोहरी घाला. हे द्रावण तीन दिवस प्यायला द्यावे आणि हिरवा चाराही द्यावा. असे केल्याने गाय चघळताना तोंडातून पॉलिथिन काढू लागते.