या दिवसात पेरू बागांमध्ये फ्रूट फ्लाय किडीचा प्रादुर्भाव वाढला आहे. राजस्थान, मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश आणि बिहारसह इतर पेरू उत्पादक राज्यांतील शेतकरी फळमाशी कीटकांच्या हल्ल्यामुळे उत्पादनात घट आणि गुणवत्ता ढासळल्याने चिंतेत आहेत. राजस्थान कृषी विभागाच्या कृषी शास्त्रज्ञांनी फळमाशी किडीच्या नियंत्रणासाठी शेतकऱ्यांना उपाययोजना सांगितल्या आहेत. याशिवाय फळांचे उत्पादन व दर्जा सुधारण्याबरोबरच कीड नियंत्रणाच्या पद्धतीही त्यांनी शेतकऱ्यांना सांगितल्या आहेत.
आजकाल पेरू बागांमध्ये फळे वाढीच्या अवस्थेत आहेत. अशा परिस्थितीत राजस्थान कृषी विभागाच्या वतीने सवाई माधोपूर जिल्ह्यातील सुरवल येथील सहाय्यक कृषी अधिकारी विजय जैन यांनी पेरू उत्पादकांना फळमाशीच्या हल्ल्यापासून पीक वाचवण्याच्या उपाययोजना सांगितल्या आहेत. सहाय्यक कृषी अधिकारी विजय जैन यांनी सांगितले की, पेरू बागांमध्ये फळमाशीचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे.
पानांवर आणि फळांवर काळे डाग दिसल्यास काळजी घ्या.
पावसाळी पिकाची कापणी करताना शेतकऱ्यांनी अत्यंत काळजी घेणे गरजेचे असल्याचे कृषी शास्त्रज्ञ म्हणाले. कारण पावसामुळे या फळमाशीचे प्रजनन वाढते आणि त्याचा प्रादुर्भावही वाढतो. ते म्हणाले की, बागेत पेरूच्या झाडाला फुले येतात किंवा फळ तयार होण्याच्या सुरुवातीच्या अवस्थेत असताना फळमाशी अंडी घालते. अंडी घातल्याने फुले व पानांच्या पोषणावर परिणाम होतो, त्यामुळे फळांचा लगदा खराब होऊ लागतो. सुरुवातीला ते दिसत नाही. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्याने झाडाच्या फुलांकडे लक्ष देण्याची गरज आहे.
शेतकऱ्यांनी पाहिले तर त्यांना झाडाच्या पानांवर आणि फुलांवर तसेच फळांवर काळे डाग दिसतात. अशा स्थितीत फळ आतून पूर्णपणे सडते, त्यामुळे त्यावर नियंत्रण ठेवण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे ट्रॅप सिस्टीम बसवणे.
एका बिघा शेतात 5 सापळे बसवा
फ्रूट फ्लाय ट्रॅप बसवण्याचा योग्य मार्ग म्हणजे सापळा जमिनीपासून 3-4 फूट उंचीवर लटकवणे. कारण या उंचीवर फळांची माशी उडते. ती भटकायला लागली की या सापळ्यात अडकते. सहाय्यक कृषी अधिकारी विजय जैन म्हणाले की, शेतकरी एक बिघा शेतात सुमारे 5 सापळे बसवू शकतात. विशेष म्हणजे या सापळ्यात नर फ्रूट फ्लाय कीटक सहज येतात.
ही ट्रॅप प्रणाली सुमारे 2 महिने काम करते. या सापळ्यात अनेक प्रकारचे कीटक, नर आणि मादी माशी येतात. या सापळ्याद्वारे पेरू बागायतदार शेतकरी सहजपणे फळे कमी करून वाचवू शकतात.
पेरू शेतकऱ्यांनी या औषधाची फवारणी करावी
सहाय्यक कृषी अधिकारी विजय जैन यांनी सांगितले की, याशिवाय पेरू बागायतदार फळमाशी मारण्यासाठी उपलब्ध असलेल्या प्रोफेनोफॉस 40 सीसी औषधाचा वापर करू शकतात. त्यांनी सांगितले की 2 मिली प्रोफेनोफॉस 40 सीसी औषध प्रत्येक लिटर पाण्यात मिसळून बागेत फवारणी करावी. याच्या मदतीने फळमाशी किडीचे सहज नियंत्रण करता येते.
