सध्या शेत जमिनीचे भाव गगनाला भिडले आहेत त्याच कारणातून आता सख्खे भाऊ पक्के वैरी होत आहेत ,सख्खे शेजारचेही आता एकमेकांचे तोंड पाहत नसल्याची स्थिती आहे. सोलापूर जिल्ह्यामध्ये दरमहा सरासरी ५५० शेतकरी जमिनीच्या मोजणीसाठी अर्ज करीत आहेत. जागांच्या मोजणीसाठीही अर्ज वाढले आहेत. परंतु , मोजणीच्या वेळी शेजारचा हद्द, खुणा निश्चित करताना विरोध करतो. त्यावेळी संबंधित शेतकऱ्यास निमताना, सुपर निमताना मोजणीचा उत्तम पर्याय भूमिअभिलेख कार्यालयाने उपलब्ध करून दिला आहे.
५० रोव्हर मशीन या सोलापूर जिल्ह्यामध्ये जमिनीच्या मोजणीसाठी आहेत. चार महिन्यांमध्ये तातडीची मोजणी करता येते , दोन महिन्यांमध्ये अतितातडीची मोजणी करता येते. तर साधी मोजणी सहा महिन्यांमध्ये होणे अपेक्षित असते .याशिवाय अतिअतिताडीची मोजणी १५ दिवसांत केली जाते. मोजणीसाठी लागणाऱ्या वेळेत रोव्हर मशीनद्वारे बचत झाली, परंतु त्या क्षेत्राच्या खुणा व हद्दी कायम करण्यासाठी लागणाऱ्या कामास आजही तितकाच वेळ लागतो ही वस्तुस्थिती आहे.
मागील आठ महिन्यामध्ये सोलापूर जिल्ह्यातील ६ हजार ५५६ शेतकऱ्यांनी मोजणीसाठी भूमिअभिलेख कार्यालयांकडे अर्ज केले. त्यातील ३ हजार १३९ शेतकऱ्यांची मोजणी अजूनही शिल्लक आहे.सध्याच्या वहिवाटीचे क्षेत्र, क्षेत्र कोणत्या दिशेने दिशेला सरकते, मोजणीनंतर त्या क्षेत्राचे रकॉर्ड तयार करणे, या बाबींचा विचार करून हद्द-खुणा निश्चित केल्या जातात. त्यासाठी मनुष्यबळ कमी असल्याने तातडी, अतितातडीची मोजणीस वेळ लागतो. तसेच , जागा, जमिनीच्या वादाच्या सर्वाधिक तक्रारी तथा गुन्हे पोलिसांत दाखल होत आहेत .
ऑनलाइन अर्ज करावा लागतो..
रोव्हर मशीनद्वारे मोजणीचा कालावधी कमी झाला आहे . परंतु त्यानंतर संबंधित क्षेत्राचे रेकॉर्ड बनविणे, हद्द-खुणा कायम करण्यासाठी तेवढाच वेळ लागतो. त्यामुळे काही प्रकरणांमध्ये मोजणीसाठी वेळ लागतो . तरीदेखील तातडी, अतितातडी, अतिअतितातडीची मोजणी वेळेत पूर्ण करण्यात येते. ज्यांना आपल्या क्षेत्राची मोजणी करायची आहे, त्यांना आता ऑनलाइन अर्ज करावा लागणार आहे . ऑफलाइन अर्जाची पद्धत पूर्णत: बंद करण्यात आली आहे.
दादासाहेब घोडके, जिल्हा अधीक्षक, भूमिअभिलेख, सोलापूर
निमताना, सुपर निमताना मोजणी म्हणजे काय?
मोजणीसाठी एखाद्या शेतकऱ्याने अर्ज केला, त्याच्या क्षेत्राची मोजणी करताना शेजारील खातेदार त्यास तयार नाही . आणि मोजणी अमान्य करतो. त्यामुळे भूमिअभिलेख कार्यालयाच्या कर्मचाऱ्यांना मोजणी अर्ध्यावर ठेवून यावे लागते. अशावेळी निमताना मोजणी शेतकऱ्याला करता येते. परंतु त्यासाठी पहिल्या मोजणीच्या तीनपट शुल्क भरावे लागते. त्या मोजणीच्या वेळी तालुक्याचे भूमिअभिलेख कार्यालयाचे उपअधीक्षक जागेवर येत असतात . याशिवाय सुपर निमताना मोजणीसाठी पाचपट शुल्क भरल्यास जिल्ह्याचे अधीक्षक त्या क्षेत्राच्या मोजणीसाठी तेथे जातात. त्या क्षेत्राची मोजणी करून ते हद्द-खुणा कायम करून देतात.
जमीन मोजणीसाठी हेक्टरी दोन हजार रुपयांचे शुल्क..
जमिनीच्या मोजणीसाठी हेक्टरी २ हजार रुपयांचे शुल्क भरावे लागतात . तर दोन हेक्टरसाठी ३ हजार रुपयांचा दर आहे. अर्ज भरण्याची प्रक्रिया ऑनलाइन असल्याने ते शुल्क ऑनलाइन भरावे लागतात .
