मोहरी हे प्रमुख रब्बी पिकांपैकी एक आहे. त्याच वेळी, देशातील अनेक राज्यांमध्ये त्याची ठळकपणे लागवड केली जाते. जर आपण मोहरीच्या सुधारित जातींबद्दल बोललो तर त्यात पुसा बोल्ड, पुसा मोहरी 28, राज विजय मोहरी-2, पुसा मोहरी 21 आणि पुसा मोहरी RH 30 यांचा समावेश आहे.

भारतातील जवळपास सर्वच राज्यांमध्ये पेरणीपासून ते कापणीपर्यंत सर्व काही हवामानावर अवलंबून असते. खरीप पिकांची काढणी चालू आहे हे तुम्हाला माहीत आहेच. शेतकरी रब्बी पिकांच्या पेरणीच्या तयारीत आहेत. बटाटा, वाटाणा, मोहरी, गहू इत्यादी रब्बी पिकांमध्ये पेरणी केलेली प्रमुख पिके आहेत. आज आम्ही तुम्हाला मोहरीच्या सुधारित जातींबद्दल सांगणार आहोत. पुसा बोल्ड, पुसा मोहरी 28, राज विजय मोहरी-2, पुसा मोहरी 21 आणि पुसा मोहरी आरएच 30 अशी या सुधारित मोहरी जातींची नावे आहेत. या सर्व भारतातील तेलबिया उत्पादनासाठी मोहरीच्या सर्वाधिक पसंतीच्या जाती आहेत.हे वाण शेतकऱ्यांना कमी खर्चासह हेक्टरी जास्त नफा देतात. त्यांचे उत्पादनही इतर जातींपेक्षा जास्त आहे. चला तर मग जाणून घेऊया मोहरीच्या या जातीं बद्दल.

मोहरी पुसा ठळक
• पीक पिकण्याची वेळ – 100 ते 140 दिवस
• पेरणी क्षेत्र- राजस्थान, गुजरात, दिल्ली, महाराष्ट्र प्रदेश
• प्रति हेक्टर उत्पादन – 20 ते 25 क्विंटल प्रति हेक्टर.
• तेलाचे प्रमाण – सुमारे ४० टक्के पर्यंत

पुसा मोहरी 28
• पीक पक्व होण्याची वेळ – 105 ते 110 दिवस
• पेरणी क्षेत्र- हरियाणा, राजस्थान, पंजाब, दिल्ली आणि जम्मू आणि काश्मीर
• प्रति हेक्टर उत्पादन – 18 ते 20 क्विंटल प्रति हेक्टर
• तेलाचे प्रमाण – सुमारे २१ टक्के पर्यंत

राज विजय मोहरी-2
• पीक पिकण्याची वेळ – 120 ते 130 दिवस
पेरणीचे क्षेत्र- मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेशातील भागात
• प्रति हेक्टर उत्पादन – सरासरी उत्पन्न 20 ते 25 क्विंटल प्रति हेक्टर पर्यंत असते.
• तेलाचे प्रमाण – सुमारे 37 ते 40 टक्के

पुसा मोहरी RH 30
• पीक पक्व होण्याची वेळ – 130 ते 135 दिवस
• पेरणी क्षेत्र- हरियाणा, पंजाब आणि पश्चिम राजस्थान प्रदेशासाठी प्रमुख.
• प्रति हेक्टर उत्पादन – 16 ते 20 क्विंटल प्रति हेक्टर.
• तेलाचे प्रमाण – सुमारे 39 टक्के पर्यंत

पुसा मोहरी २१
• पीक पक्व होण्याची वेळ – १३७ ते १५२ दिवस
• पेरणीचे क्षेत्र- पंजाब, दिल्ली, राजस्थान आणि उत्तर प्रदेशमध्ये मोठे
• प्रति हेक्टर उत्पादन – 18 ते 21 क्विंटल प्रति हेक्टर उत्पादन
• तेलाचे प्रमाण – सुमारे 37 ते 40 टक्के

भारतीय कृषी संशोधन परिषदेच्या जेनेटिक्स इन्स्टिट्यूटच्या म्हणण्यानुसार, या भागातील शेतकऱ्यांना अधिक उत्पादन हवे असेल, तर या मोहरीच्या जाती शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरू शकतात. या सर्व जातींमधून तेलाची जास्त टक्केवारी आणि प्रति हेक्टरी जास्त उत्पादन मिळते.