Revolution in custard apple : सीताफळ उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी एक नवा आशेचा किरण ठरू शकणारा ‘भीमथडी सिलेक्शन’ वाण आता बाजारात उपलब्ध झाला आहे. अ‍ॅग्रीकल्चरल डेव्हलपमेंट ट्रस्ट, बारामती संचालित कृषी विज्ञान केंद्राने विकसित केलेल्या या वाणात गराचे प्रमाण पारंपरिक वाणांपेक्षा अधिक असून, प्रक्रिया उद्योगासाठी तो अत्यंत उपयुक्त ठरणार आहे.
या वाणाची निवड सिलेक्शन पद्धतीने करण्यात आली असून त्याला ‘पिकवान संरक्षण, शेतकरी हक्क कायदा २००१’ अंतर्गत नोंदणी प्रमाणपत्र प्राप्त झाले आहे. विशेष म्हणजे, हे प्रमाणपत्र मिळवणारे देशातील पहिले कृषी विज्ञान केंद्र म्हणून बारामतीचे नाव राष्ट्रीय स्तरावर अधोरेखित झाले आहे. या वाणाच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना अधिक उत्पादन आणि चांगला बाजारभाव मिळण्याची शक्यता आहे.
‘भीमथडी सिलेक्शन’ वाणाचे वैशिष्ट्य म्हणजे फळात गराचे प्रमाण अधिक असून, गर मऊ, गोडसर आणि सुगंधी आहे. यामुळे रस, पल्प, आईस्क्रीम, शेक्स यांसारख्या प्रक्रिया उत्पादकांसाठी हे फळ अधिक उपयुक्त ठरते. गर अधिक असल्यामुळे फळाचे वजनही वाढते आणि त्यामुळे एकूण उत्पादनात वाढ होते. याचा थेट फायदा शेतकऱ्यांना आर्थिकदृष्ट्या होतो.
या वाणाचे झाड मध्यम उंचीचे असून त्याला रोगप्रतिकारक क्षमता चांगली आहे. फळांचे आकारमान आकर्षक असून त्याचा रंग हिरवट पांढरट असतो. यामुळे ग्राहकांमध्ये याची मागणी वाढण्याची शक्यता आहे. याशिवाय, या वाणाची लागवड महाराष्ट्रातील विविध हवामानात यशस्वीपणे करता येते, असे संशोधकांचे म्हणणे आहे.
कृषी विज्ञान केंद्र बारामतीने या वाणाच्या प्रसारासाठी शेतकरी प्रशिक्षण, रोपवाटिका निर्मिती आणि प्रत्यक्ष शेतात प्रात्यक्षिके आयोजित करण्याचे नियोजन केले आहे. ‘भीमथडी सिलेक्शन’ हे वाण शाश्वत शेतीच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल ठरेल आणि ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला चालना देईल, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे.
