नंदुरबार येथील हर्ष मनीष पाटील या अभियांत्रिकीच्या विद्यार्थ्याने हे फार्म सुरू केले आहे. भारताचे नंदनवन म्हटल्या जाणार्‍या काश्मीरच्या थंड हवामानातून उगम पावणारे हे पीक आता महाराष्ट्रासारख्या उष्ण हवामानाच्या भागातही वाढू लागले आहे. हा अनोखा प्रयोग कृषी क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात पाहायला मिळत आहे.
आतापर्यंत फक्त काश्मीर हे केशर लागवडीसाठी ओळखले जाते. मात्र, त्याची लागवड आता महाराष्ट्रासारख्या उष्ण हवामान असलेल्या भागातही केली जात आहे. महाराष्ट्रातील नंदुरबारसारख्या उष्ण हवामानाच्या परिसरात संगणक अभियांत्रिकीच्या विद्यार्थ्याने तंत्रज्ञानाच्या सहाय्याने केशर पिकवण्यात यश मिळवले आहे.
केशर लागवडीसाठी तंत्रज्ञानाची मदत घेतली..
महाराष्ट्रातील नंदुरबार येथे राहणारा हर्ष मनीष पाटील हा अभियांत्रिकीचा विद्यार्थी आहे. तो डीवाय पाटील कॉलेजमध्ये कॉम्प्युटर सायन्सचे शिक्षण घेत आहे. वडिलांच्या पारंपारिक शेतीशिवाय पैसा कमविण्याचा पर्याय म्हणून त्यांनी शेती विकसित करण्याचा विचार केला. त्यांनी हे आव्हान स्वीकारले. त्यासाठी त्यांनी तंत्रज्ञानाची मदत घेतली.
15 बाय 15 खोलीत केशराची लागवड.
केशर लागवडीसाठी थंड हवामान आवश्यक आहे. यासाठी या तरुण शेतकऱ्याने अंदाजे 15 बाय 15 आकाराच्या खोलीत आपला सेटअप तयार केला. खोलीत एसीची व्यवस्था केली होती. मग पाम्पोर, काश्मीर येथून मोगरा जातीचे केशर आणले . केशर लागवडीसाठी पोषक वातावरण निर्माण करण्यासाठी त्यांनी खोलीभर थर्माकोल चिकटवले. त्यामुळे मोगरा केशरच्या वाढीसाठी पोषक वातावरण निर्माण झाले.
पहिल्या टप्प्यात तीनशे ग्रॅम केशर.
हा सर्व प्रयोग करण्यासाठी हर्षने सुमारे पाच लाख रुपये खर्च केले. आम्ही तुम्हाला सांगतो की एक केशर बियाणे पेरले तर त्यापासून तीन ते चार केशर बिया तयार होतात. एक कंद साधारण आठ ते दहा वर्षांपर्यंत निर्माण होऊ शकतो. सुमारे अडीच ते तीन महिन्यांपासून हा प्रयोग यशस्वीपणे सुरू आहे, सध्या बिया बहरल्या आहेत आणि केशर निघून गेले आहे. पहिल्या टप्प्यात तीनशे ग्रॅम केशराचे उत्पादन होण्याची शक्यता आहे.
