Joint Aggresco : वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठ, परभणी येथे २९ ते ३१ मे २०२५ या कालावधीत ५३ वी संयुक्त कृषि संशोधन व विकास समितीची बैठक (जॉईंट ॲग्रेस्को) आयोजित करण्यात आली आहे. ही बैठक महाराष्ट्र राज्याच्या चारही कृषि विद्यापीठांमधील संशोधन, शिक्षण आणि विस्तार कार्याचा आढावा घेऊन, भविष्यातील संशोधनाची दिशा ठरविण्यासाठी अत्यंत महत्त्वपूर्ण मानली जाते.
यंदाच्या बैठकीत ३६ नवीन वाणांचा समावेश असून, एकूण सुमारे २४७ तंत्रज्ञान शिफारसींवर चर्चा होणार आहे. या शिफारसी शेतीसंबंधित विविध घटकांशी संबंधित आहेत जसे की शेत पीक, उद्यानविद्या, कीड व रोग व्यवस्थापन, पशुविज्ञान, जैविक शेती, हवामान बदलाशी सुसंगत तंत्रज्ञान, मृदासुधारणा, जल व्यवस्थापन, कृषि यंत्रसामग्री, बाजारपेठ व्यवस्थापन, सामाजिक विज्ञान, मानव संसाधन विकास, आणि विस्तार शिक्षण.
या बैठकीत राज्यातील चारही कृषि विद्यापीठांनी मांडलेल्या शिफारशींमध्ये सुधारित व संकरीत वाणांची भर असून, पीक उत्पादकता वाढवण्यासाठी आणि बदलत्या हवामानातील आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी संशोधनावर विशेष भर देण्यात आला आहे. वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातर्फे ५८, डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषि विद्यापीठातर्फे १०३, महात्मा फुले कृषि विद्यापीठातर्फे ९४ आणि डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषि विद्यापीठातर्फे ५० शिफारसी सादर करण्यात येणार आहेत. या शिफारसी राज्यातील विविध agro-climatic zones मध्ये वापरात येऊ शकतील अशा स्वरूपाच्या आहेत.
बैठकीच्या पार्श्वभूमीवर ‘विकसित कृषि संकल्प’ या अभियानाचा प्रारंभ २९ मे रोजी होत असून, तो १२ जून २०२५ पर्यंत राबविण्यात येईल. या काळात कृषी विद्यापीठांमार्फत शिफारस केलेल्या तंत्रज्ञानाचा शेतकऱ्यांपर्यंत प्रसार करण्यात येणार आहे. या प्रसारासाठी ‘महाविस्तार एआय’ नावाचे अ‍ॅप महत्त्वाची भूमिका बजावणार आहे.
ही संयुक्त समिती शेतीला अधिक शाश्वत, नफेखोर आणि विज्ञानाधिष्ठित बनविण्याच्या दृष्टीने संशोधक, शिक्षक, विस्तार अधिकारी आणि धोरणकर्त्यांना एकत्र आणणारे व्यासपीठ आहे. राज्यातील शेती विकासासाठी ही बैठक दिशादर्शक ठरणार आहे.
