Ujani Dam : राज्यात १८ जुलै २०२५ रोजी सकाळी ६ वाजेपर्यंत मिळालेल्या अहवालानुसार जायकवाडी, भंडारदरा, उजनी, निळवंडे, गंगापूर, दारणा, वैतरणा, गोसीखुर्द, कोयना, राधानगरी, पानशेत, खडकवासला ही राज्यातील प्रमुख धरणे ७० टक्क्यांहून अधिक भरली आहेत. काही धरणांमधून नदीपात्रात विसर्गही सुरू आहे.
मराठवाड्यातील जायकवाडी धरण सध्या ८३.२९ टक्के भरले असून उपयुक्त साठा ७७.६१ टक्के आहे. अहमदनगर जिल्ह्यातील भंडारदरा धरण ७६.१८ टक्के भरले आहे तर निळवंडे धरण ८७.४० टक्के भरले असून दोन्ही धरणांमधून अनुक्रमे ८४० व ३०० क्यूसेक्सने प्रवरा नदीपात्रात विसर्ग सुरू आहे. या दोन्ही धरणांचे कालवेही कार्यरत आहेत. उजनी धरणात ९७.६७ टक्के एकूण साठा असून १६,६०० क्यूसेक्सने मोठ्या प्रमाणावर विसर्ग सुरू आहे. याचा थेट परिणाम पंढरपूर आणि सोलापूर परिसरातील नदीपात्रावर जाणवत आहे.
नाशिक जिल्ह्यातील गंगापूर धरण ६१.१४ टक्के भरले आहे आणि कालव्याद्वारे २०० क्यूसेक्स पाणी सोडण्यात येत आहे. दारणा धरणाचा साठा ७८.७९ टक्के असून ११०० क्यूसेक्स विसर्ग सुरू आहे. मुंबईला पाणीपुरवठा करणाऱ्या धरणांपैकी वैतरणा धरण ९२.४३ टक्के भरले आहे.
विदर्भातील गोसीखुर्द हे राज्यातील सर्वात मोठ्या सिंचन प्रकल्पांपैकी एक असून सध्या ५५,१६२ क्यूसेक्स विसर्ग सुरू आहे. धरणाच्या भरलेपणाची टक्केवारी अद्याप स्पष्ट नसली तरी विसर्ग पाहता साठा समाधानकारक असल्याचे दिसते.
पश्चिम महाराष्ट्रातील कोयना धरण ७३.३२ टक्के भरले असून त्यातून ११,४०० क्यूसेक्स विसर्ग सुरू आहे. याशिवाय राधानगरी धरण ८८.९६ टक्के भरले असून १८०० क्यूसेक्सने पाणी सोडले जात आहे. पुणे विभागातील पानशेत धरण ७७.८१ टक्के, खडकवासला ५८.८८ टक्के भरले असून पवना व मुळशी धरणांतून अनुक्रमे ९६० व १००० क्यूसेक्सने विसर्ग सुरू आहे.
विभागवार पाहता, कोकण व पश्चिम महाराष्ट्रातील धरणांची स्थिती चांगली आहे. पुणे, कोल्हापूर, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग भागातील धरणे ७५ टक्क्यांहून अधिक भरली आहेत. मराठवाड्यात जायकवाडी व निळवंडे यांनी समाधानकारक स्थिती दर्शवली असली तरी काही मध्यम प्रकल्प अद्याप अर्धेही भरलेले नाहीत. नाशिक विभागातही साठा वाढत आहे, मात्र काही धरणे जसे की हतनूर, त्यात फक्त २६ टक्केच साठा असल्याने पुढील पावसावर भरवसा ठेवावा लागणार आहे.
एकूणच राज्यात प्रमुख धरणांची स्थिती समाधानकारक असून काही ठिकाणी सुरक्षेच्या दृष्टिकोनातून नियोजित विसर्ग सुरू करण्यात आला आहे. प्रशासनाने नागरिकांना नदीपात्रापासून दूर राहण्याचे आवाहन केले आहे. तसेच आगामी पावसावर अवलंबून राहून जलसाठा अधिक सुधारेल, अशी अपेक्षा आहे.
