Akshaya Tritiya 2025 : अक्षय्य तृतीयेचा सण म्हणजे साडेतीन मुर्हूतापैकी एक असलेला आणि सोने, वाहन, जमीन खरेदीसाठीचा महत्त्वाचा मुर्हूर्त. शेतकऱ्यांमध्ये या दिवशी सोन्याची खरेदी शुभ मानली जाते. यंदा मात्र वाढलेल्या दरांमुळे पारंपरिक जड दागिन्यांऐवजी शेतकरी व ग्रामीण ग्राहकांनी हलक्या वजनाचे नेकलेस, कानातले, बांगड्या किंवा सोन्याची छोटी नाणी यांना प्राधान्य दिले आहे. अनेकांनी रोख खरेदी टाळून हप्त्याच्या किंवा गुंतवणूक योजनांचा पर्याय निवडला आहे. डिजिटल सोन्याचा पर्याय आता ग्रामीण भागातही मोबाईल अॅपद्वारे सहज उपलब्ध असल्याने त्यातही रस वाढत आहे.
पूर्वी जसे लग्नकार्यासाठी किंवा सणाच्या निमित्ताने मोठ्या वजनाच्या वस्तू खरेदी केल्या जात, तशी खरेदी यंदा कमी प्रमाणात झाली आहे. वाढती महागाई आणि शेतीमालाचे कमी मिळालेले भाव हे यामागची प्रमुख कारणं आहेत. त्यामुळे ग्रामीण ग्राहक ‘थोड्या किंमतीत चांगलं’ या तत्वावर खरेदी करत आहेत. स्थानिक सराफ दुकानदारांकडूनही अशा ग्राहकांसाठी छोटी गुंतवणूक योजना व सवलती जाहीर करण्यात आल्या आहेत.
*आजचे प्रमुख शहरांतील सोन्याचे दर*
यंदा अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी, ३० एप्रिल २०२५ रोजी, सोन्याचे दर ऐतिहासिक उच्चांकी स्तरावर पोहोचले. मुंबईत २४ कॅरेट सोन्याचा दर ९८,३४०रु. आणि २२ कॅरेट ९०,२०० प्रति १० ग्रॅम आहे. पुण्यात २४ कॅरेट ९८,८६६ आणि २२ कॅरेट ९०,६२७ रुपये होता. जळगावमध्ये अनुक्रमे ९५,८१० आणि ९०,१५० दर नोंदवले गेले. दिल्लीमध्ये हा दर २४ कॅरेटसाठी ९७,६९३ आणि २२ कॅरेटसाठी ८९,५६३ इतका आहे. ग्रामीण ग्राहकांसाठी हे दर फारच महागडे वाटत असल्याने त्यांनी शक्य तितक्या किमतीच्या वस्तूंवर लक्ष केंद्रित केले आहे.
*पाच वर्षांत सोन्याच्या किमतीत प्रचंड वाढ*
२०१९ मध्ये सोन्याचा दर सुमारे ३३,५०० रु. होता. आज तो १ लाखाच्या आसपास पोहोचला आहे. म्हणजेच पाच वर्षांत जवळपास २०० टक्के वाढ झाली आहे. ही वाढ जागतिक घडामोडी, चलन मूल्यातील बदल आणि आर्थिक अस्थैर्य यामुळे झाली. शेतकरी व ग्रामीण ग्राहक यावर सतत लक्ष ठेवूनच खरेदी करतात. सोने ही गुंतवणुकीसाठी सुरक्षित पर्याय असल्याचे त्यांना ठाऊक आहे, मात्र यंदा दरवाढीमुळे सावधगिरी बाळगली गेली.
*ग्रामीण बाजारातील मानसिकता आणि खरेदीचा कल*
सध्या अनेक शेतकरी आणि ग्रामीण महिला थेट दुकानदारांऐवजी मोबाईल अॅप्सद्वारे डिजिटल गोल्डमध्ये थोडी-थोडी गुंतवणूक करत आहेत. काहींनी सोन्याच्या नाण्यांची खरेदी केली आहे, जी कमी बजेटमध्ये आणि गुंतवणूक मूल्य असलेली वस्तू मानली जाते. सराफ दुकानदारांनी हप्त्याने देण्याची सुविधा देऊन ग्रामीण खरेदीदारांना सवलतीत वस्तू देण्याचा प्रयत्न केला आहे.
दागिने असोत किंवा डिजिटल गुंतवणूक, सोन्याचा पर्याय नीट विचार करून निवडल्यास तो भविष्यासाठी लाभदायक ठरतो. ग्रामीण भागात आता हळूहळू ही जाणिव वाढत असून, शहाणपणाची खरेदी हीच सुरक्षिततेची गुरुकिल्ली ठरत आहे.
