Land measurements : आजकालच्या पिढीला जमीन मोजण्याच्या पद्धती बहुतांश माहित नसाव्यात, हेक्टर, बिघा, एकर यामधील देखील फारसा फरक कळत नाही.यातील कोणती मोठी आणि या तिन्हीमध्ये किती जमीन येते हेही माहित नाही.

शेतीतील जमीन मोजण्याच्या पद्धती वेगवेगळ्या आहेत आणि त्या प्रत्येक राज्याच्या आधारे ठरवल्या जातात. प्रत्येक राज्यात जमिनीच्या मोजमापाचे वेगवेगळे उपाय आहेत, त्यात अनेक ठिकाणी जमिनीचे मोजमाप बिघ्याच्या आधारे केले जाते, तर अनेक ठिकाणी जमिनीचे व्यवहार (Land transactions) एकराच्या आधारे केले जातात.

अशा परिस्थितीत आज आम्ही तुम्हाला सोप्या भाषेत सांगण्याचा प्रयत्न करतो की हे बिघा, एकर, हेक्टर (Bigha, Acre, Hectare) म्हणजे काय…

शहरांमध्ये यार्डच्या (yards) आधारे जमिनीचे मोजमाप केले जाते आणि त्यानुसार त्यांचे सौदे केले (made a deal) जातात. अनेक शहरांमध्ये स्क्वेअर फूटच्या (Square Feet) आधारे सौदे केले जातात आणि बहुतांश फ्लॅट चौरस फूटांवर (Flat sq.ft) चालतात. पण त्याची शेतीतील पद्धत वेगळी आहे.

बिघा

बिघा देखील दोन प्रकारचे असतात. राजस्थानमध्ये त्याचा अधिक वापर केला जातो आणि जमिनीचा भाव वगैरे बिघानुसार ठरविला जातो. त्यात बिघे दोन प्रकारचे असून दोन्ही बिघ्यांची लांबी व रुंदी वेगवेगळी आहे. अनेक राज्यांमध्ये कच्चा बिघा आणि अनेक राज्यांमध्ये पक्के बिघा हे प्रमाण मानले जाते.

जर आपण कच्च्या बिघाबद्दल बोललो तर त्यात 1008 चौरस यार्ड जमीन आहे. त्याच वेळी, जर आपण त्याकडे दुसर्‍या प्रकारे पाहिले तर त्यात 843 चौरस मीटर, 0.843 हेक्टर, 0.20831 एकर आहे. दुसरीकडे, एका पक्क्या बिघामध्ये 27225 चौरस फूट असून 3025 चौरस यार्ड आणि 2529 चौरस मीटर जमीन आहे.

वास्तविक, 1 बिघा जमिनीत 20 डेसिमिल जमीन असते. त्याच वेळी, डिसमिल प्रत्येक राज्यात वेगवेगळ्या नावांनी ओळखले जाते. उदा:- विश्व, लाथा, कथा इ. कधीकधी त्यांचे क्षेत्र देखील भिन्न असते. तसे, 100 डेसिमिलमध्ये एक एकर आहे.

एकर

जर आपण एकराबद्दल बोललो तर एका एकरमध्ये 4840 स्क्वेअर यार्ड आहेत. त्याच वेळी, एक एकरमध्ये 4046.8 चौरस मीटर, 43560 चौरस फूट आणि 0.4047 हेक्टर क्षेत्र आहे.

हेक्टर

सर्वात मोठे हेक्टर आहे. एका हेक्टरमध्ये 3.96 पक्के बिघे आहेत आणि जर आपण कच्च्या बिघामध्ये मोजले तर एका हेक्टरमध्ये 11.87 कच्चा बिघा आहेत. त्याच वेळी, एक हेक्टरमध्ये 2.4711 एकर आहे आणि जर तुम्ही मीटरमध्ये अंदाज केला तर त्यात दहा हजार चौरस मीटर आहेत.

त्याचबरोबर अनेक ठिकाणी बिघा, एकर, हेक्टर याशिवाय गज, मीटर, मरळा, कनल, बिस्वा, अन्नकदम, रुड, छटक, कनल, कोटा, सेंट, पर्च. गुंठा स्वरूपात जमिनीचे मोजमाप केले जाते. तथापि, देशभरात एकर आणि हेक्टर हे प्रमाण मानले जाते.