Intercropping of marigold : जळगाव जिल्ह्यातील बात्सर गावातील तरुण शेतकरी योगेश भागवत पाटील यांनी केळीच्या बागेत आंतरपीक म्हणून झेंडूची लागवड करून एक नावीन्यपूर्ण प्रयोग केला आहे. त्यांनी जून महिन्याच्या शेवटी तीन एकर क्षेत्रावर सुमारे ५००० केळीचे खोड लावले आणि त्यात झेंडूची लागवड केली.
🌼 झेंडू आंतरपीकाचे फायदे:
उत्पन्नवाढ: झेंडू फुलांना बाजारात चांगली मागणी असल्यामुळे केळीच्या मुख्य उत्पन्नाव्यतिरिक्त अतिरिक्त आर्थिक लाभ मिळतो.
रोगप्रतिबंधक परिणाम: झेंडूच्या सुगंधामुळे सीएमव्ही व्हायरस सारख्या रोगांचा प्रसार कमी होतो, जे केळी पिकासाठी घातक असतात.
पर्यावरणीय समतोल: झेंडू हे सापळा पीक असल्यामुळे कीटकांचे नियंत्रण नैसर्गिकरित्या होते, रासायनिक कीटकनाशकांची गरज कमी होते.
सजावटीचा उपयोग: झेंडू फुलांचा वापर धार्मिक, सामाजिक कार्यक्रमात मोठ्या प्रमाणावर होतो, त्यामुळे विक्रीसाठी चांगला पर्याय ठरतो.
👨🌾 शेतकऱ्यांचा अनुभव:
योगेश पाटील यांच्या मते, झेंडूची लागवड केल्यामुळे केळी बागेचा गोडवा आणि सुगंध वाढतो, ज्यामुळे बागेचे वातावरण सुधारते.
झेंडूची लागवड केल्याने तीन महिन्यांतच बागेचा विकास चांगल्या प्रकारे झाला आणि झेंडूचे उत्पन्नही मिळाले.
इतर शेतकऱ्यांनीही झेंडू, शेवंती, फिलर्स यासारखी आंतरपीकं घेतल्यावर फळधारणेचा दर्जा आणि उत्पादन वाढल्याचे निरीक्षण केले आहे.
📌 लागवडीसाठी तांत्रिक बाबी:
झेंडूची लागवड ३०x३० सें.मी. किंवा ४०x४० सें.मी. अंतरावर करावी.
सिंचन आणि खत व्यवस्थापन केळी व झेंडू दोन्ही पिकांसाठी समन्वयाने करावे.
झेंडूची योग्य जात निवडणे महत्त्वाचे आहे—जसे की वर्षभर फुल देणाऱ्या जाती.
