तुम्ही नदीत होड्या फिरताना पाहिल्या असतील, पण नदीच्या मध्यभागी शेती करताना क्वचितच पाहिले असेल. विशेषत: गंडकसारख्या मोठ्या नदीच्या मध्यभागी शेती करणे अत्यंत अवघड आहे. दरवर्षी नद्यांना पूर येतो आणि त्यासोबत चिखल येतो. पूर संपल्यानंतर नद्यांची पाणीपातळी कमी झाली की जमीन वाहून जाते. चिखलामुळे जमीन अत्यंत सुपीक होते आणि पिकांचे बंपर उत्पादन होते. हाजीपूरमध्ये जुन्या गंडक नदीच्या मध्यभागी शेतकरी शेकडो एकरांवर मोठ्या प्रमाणावर शेती करतात. येथील शेतकरी जुन्या गंडक नदीच्या पूल घाटापासून कोन्हारा घाटापर्यंत शेकडो एकर क्षेत्रात काकडी, , भोपळा, टरबूजाची लागवड करत आहेत.

गंडक नदीच्या मध्यभागी शेतकरी शेती करतात

जुन्या गंडक नदीच्या मध्यभागी शेती करणारे हाजीपूरचे शेतकरी उमेश साहनी म्हणाले की, अनेक शेतकरी अनेक दशकांपासून नदीच्या मध्यभागी शेती करत आहेत. कार्तिक पौर्णिमेनंतर नदीत काकडी, भोपळा, टरबूज या पिकांची लागवड करण्याचे काम सुरू होते. मार्च महिन्यापासून फळधारणा सुरू होते आणि जुलैपर्यंत मोठ्या प्रमाणावर फळधारणा सुरू राहते. नदीत पाणी येताच शेती थांबते.

शेतकरी उमेश साहनी यांनी सांगितले की, 6 महिने ही शेती करण्याशिवाय त्यांच्याकडे दुसरा कोणताही रोजगार नाही आणि ही शेती एक-दोन शेतकरी नाही तर अनेक शेतकरी मिळून करतात. यातून मिळणारे उत्पन्न वर्षभरातील घरखर्च भागवते.

६ महिन्यांच्या शेतीत शेतकऱ्यांना चांगला नफा मिळतो

शेतकरी उमेश साहनी यांनी सांगितले की, फळे बाहेर येण्यास सुरुवात झाली की ती स्थानिक बाजारपेठेत पाठवली जातात. जिथे भाज्यांना चांगला दर मिळतो. नदीच्या मधोमध शेती करण्यासाठी लाखो रुपयांचा खर्च येतो, तर काही वेळा वेळेपूर्वीच पाणी नदीत गेल्याने नुकसान सहन करावे लागते, असे ते म्हणाले.

गंडक नदीच्या काठावर असलेल्या डायरा परिसरात सर्वत्र शेतकरी शेती करतात, मात्र हाजीपूरमध्ये 1980 पूर्वीपासून नदीच्या मध्यभागी शेती सुरू आहे. हा ट्रेंड आजही कायम आहे. ६ महिन्यांच्या या शेतीतून शेतकरी दरवर्षी चांगला नफा कमावतात. नदीत शेती करण्यासाठी कोणतेही शुल्क आकारले जात नाही.