सूर्यफूल हे सदाहरित पीक असून, रब्बी, झैद आणि खरीप या तीनही हंगामात त्याची लागवड करता येते. तर मार्च महिना हा सूर्यफुलाच्या लागवडीसाठी योग्य काळ मानला जातो. या पिकाची शेतकऱ्यांमध्ये नगदी पीक म्हणूनही ओळख आहे, सूर्यफुलाची लागवड करून शेतकरी कमी खर्चात अधिक नफा मिळवू शकतात.
90-100 दिवसांत त्याच्या बियापासून 45 ते 50% तेल मिळू शकते. सूर्यफुलाच्या पिकाची चांगली वाढ होण्यासाठी ३ ते ४ वेळा पाणी द्यावे, त्यामुळे त्याची वाढ चांगली होते. जर आपण त्याच्या शीर्ष 5 सुधारित वाणांबद्दल बोललो तर त्यात ज्वालामुखी, एमएसएफ 4, एमएसएफ 8, केव्हीएसएच 1 आणि एसएच 3322 यांचा समावेश आहे.
बंपर उत्पादन देणाऱ्या या सूर्यफुलाच्या शीर्ष 5 सुधारित जातींबद्दल जाणून घेऊया. :-
1. ज्वालामुखी (ज्वालामुखी) :- ज्वालामुखी जातीच्या सूर्यफुलाच्या बियांमध्ये ४२ ते ४४% तेल आढळते. शेतकऱ्याला त्याचे पीक तयार करण्यासाठी 85 ते 90 दिवस लागतात. ज्वालामुखी वनस्पतीची उंची सुमारे 170 सेमी राहते. सूर्यफुलाच्या या जातीची एक एकर क्षेत्रात लागवड केल्यास सुमारे 12 ते 14 क्विंटल उत्पादन मिळते.
2. एमएसएफएच-4(MSFH-4):-या एमएसएफएच-4 जातीची सूर्यफुलाची लागवड रब्बी आणि झैद हंगामात केली जाते. या पिकाच्या झाडाची उंची सुमारे 150 सें.मी. MSFH-4 सूर्यफुलाच्या बियांमध्ये सुमारे 42 ते 44% तेलाचे प्रमाण आढळते. या जातीचे पीक तयार करण्यासाठी शेतकऱ्याला ९० ते ९५ दिवस लागतात. या जातीचे पीक शेतकऱ्यांनी एक एकर शेतात लावले तर सुमारे 8 ते 12 क्विंटल उत्पादन सहज मिळू शकते.
3. एमएसएफएस-8(MSFS-8):-सूर्यफुलाच्या सुधारित जातींमध्ये MSFS-8 चाही समावेश आहे. या जातीच्या सूर्यफूल वनस्पतीची उंची अंदाजे 170 ते 200 सें.मी. MSFS-8 सूर्यफुलाच्या बियांमध्ये 42 ते 44% तेलाचे प्रमाण आढळते. हे सूर्यफुलाचे पीक तयार करण्यासाठी शेतकऱ्याला 90 ते 100 दिवसांचा कालावधी लागतो. MSFS-8 जातीचे सूर्यफुलाचे पीक एक एकर जमिनीवर घेतले तर सुमारे 6 ते 7.2 क्विंटल उत्पादन मिळते.
4. केवीएसएच-1(KVSH-1):-केव्हीएसएच-१ चा समावेश सूर्यफुलाच्या सुधारित वाणांमध्ये केला जातो, ज्यामुळे बंपर उत्पादन मिळते. या जातीच्या सूर्यफूल वनस्पतीची उंची अंदाजे 150 ते 180 सें.मी. केव्हीएसएच-१ सूर्यफुलाच्या बियापासून सुमारे ४३ ते ४५% तेल मिळते. सूर्यफुलाची या सुधारित जात तयार करण्यासाठी शेतकऱ्याला ९० ते ९५ दिवस लागतात. केव्हीएसएच-१ सूर्यफूल पिकाची एक एकर जमिनीवर लागवड केल्यास सुमारे १२ ते १४ क्विंटल उत्पादन मिळू शकते.
5.एसएच-3322(SH-3322):-SH-3322 चा सुर्यफुलाच्या उत्तम उत्पादन देणाऱ्या जातींमध्ये समावेश होतो. सूर्यफुलाच्या या सुधारित जातीच्या वनस्पतींची उंची अंदाजे १३७ ते १७५ सें.मी. SH-3322 सूर्यफुलाच्या बियांमध्ये तेलाचे प्रमाण सुमारे 40-42% आहे. SH-3322 जातीचे सूर्यफूल पीक तयार करण्यासाठी शेतकऱ्याला 90 ते 95 दिवस लागतात. SH-3322 जातीची सूर्यफुलाची एक एकर जमिनीवर लागवड केल्यास ते सुमारे 11.2 ते 12 क्विंटल उत्पादन देऊ शकते.
