vine vegetables : सध्या उन्हाळ्याची तीव्रता वाढत असल्याने वेलवर्गीय भाजीपाला पिकांमध्ये रोगांचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता अधिक आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी काळजीपूर्वक निरीक्षण करून वेळेत प्रतिबंधात्मक उपाययोजना कराव्यात, असा सल्ला महात्मा फुले राहुरी कृषी विद्यापीठाच्या ग्रामीण कृषि मौसम सेवा केंद्र, इगतपुरी यांनी दिला आहे.
वेलवर्गीय भाजीपाला पिकांमध्ये सध्या काळा करपा व केवडा या बुरशीजन्य रोगांचा धोका अधिक आहे. हवामान दमट व उष्ण असल्याने या रोगांचा फैलाव झपाट्याने होऊ शकतो. पानांवर काळसर ठिपके दिसणे, पाने वाळणे किंवा कुजणे ही त्याची प्रमुख लक्षणे आहेत. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी अशी लक्षणे दिसताच योग्य कीटकनाशकांचा वापर करावा.
शेतकऱ्यांनी रोग नियंत्रणासाठी अनुशंसित औषधांमध्ये अॅमिट्रोक्ट्रॅडिन (२७%) आणि डायमेथोमॉर्फ (२०.२७% एससी) यांचे मिश्रण २ मि.ली. प्रति लिटर पाण्यामध्ये मिसळून फवारणी करावी. याशिवाय बेनालॅक्सिल (४%) आणि मॅन्कोझेब (६५% डब्ल्यूपी) यांचे मिश्रणही २.५ ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यातून फवारता येते. अशी फवारणी गरजेनुसार १० दिवसांच्या अंतराने पुन्हा करावी.
जर झाडांमध्ये जीवाणूजन्य करपा रोगाची लक्षणे दिसत असतील, तर त्यावर कॉपर ऑक्सीक्लोराईड (५०% डब्ल्यूपी) हे औषध २.५ ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारावे. या फवारणीमुळे झाडांची वाढ टिकून राहते आणि उत्पादनावर परिणाम होत नाही.
वेलवर्गीय भाजीपाला पिकांमध्ये या काळात योग्य पाणी नियोजन, कीड व रोग नियंत्रण आणि सकस पोषण व्यवस्थापन आवश्यक आहे. रोग पसरू नये यासाठी शेतीत स्वच्छता ठेवणे, गरज नसलेली झाडांची छाटणी करणे, आणि वेळेवर योग्य औषधांची फवारणी करणे अत्यावश्यक ठरते.
या सल्ल्याचा अवलंब केल्यास शेतकऱ्यांना त्यांच्या वेलवर्गीय पिकांचे आरोग्य टिकवून चांगले उत्पादन घेता येईल.
