जर तुम्हाला तुमच्या पिकावरील कीटकांची चिंता वाटत असेल तर पश्चिम सीमेवर वसलेल्या बारमेरच्या या शेतकऱ्याला नक्की भेटा.बाडमेरचा हा शेतकरी आपल्या पिकातील कीड तपासण्यासाठी बाजारात जात नाही. मिथरी गावात राहणारे प्रगतशील शेतकरी उमेदाराम प्रजापत हे घरीच काही देशी कीटकनाशके बनवून त्यांच्या पिकातील कीटक आणि किडीपासून मुक्ती मिळवतात.
शेतकरी आपल्या पिकांचे कीटकांपासून संरक्षण करण्यासाठी रासायनिक कीटकनाशके आणि औषधे वापरतात , त्यामुळे केवळ
पर्यावरणच नव्हे तर आपल्या आरोग्यासही हानी पोहोचते, परंतु त्याऐवजी शेतकऱ्यांनी सेंद्रिय कीटकनाशके आणि औषधे वापरली तर त्याचा पर्यावरणावर सकारात्मक परिणाम होईलच. शेतकऱ्यांचे आरोग्य आणि पैसेही वाचतील.
बाडमेरचे शेतकरी उमेदाराम प्रजापत हे देशी जुगाडपासून कीटकनाशक तयार करत आहेत ज्यामुळे पिकांवर येणारी कीड तर दूर होईलच पण उत्पादन क्षमताही वाढेल. उमेदारम आपल्या घरी बेसन आणि गूळ वापरून देशी कीटकनाशके तयार करत आहेत.
पीकही चांगले येत आहे…जमिनीलाही फायदा होत आहे..
उमेदारम हे स्वदेशी पद्धतीचा वापर करून खते आणि कीटकनाशके घरीच तयार करतात, ज्याची किंमत नाममात्र आहे. या पद्धतींचा अवलंब करून उमेदारम शुद्ध धान्याचे उत्पादन तर घेतच आहेतच शिवाय त्यांचा शेतीवरील खर्चही निम्म्याने कमी करत आहेत. त्यामुळे त्यांची जमीन सुपीक होते .
कीटकनाशकाने कीटक नष्ट होतात, असे शेतकरी उमेदाराम प्रजापत यांनी सांगितले. त्यात बेसन आणि गूळ मिसळून ते तयार केले जाते. याशिवाय लोह, शेण, गोमूत्र, कडुनिंबाची पाने यांचा वापर करून कीटकनाशके आणि सेंद्रिय खते बनवली जातात. यामुळे उत्पादन क्षमता तर वाढतेच पण आरोग्यासोबतच शेतकरी नफाही मिळवत आहेत.
कांदा, वांगी, भोपळा, मुळा, जुचीनी, मेथी आणि इतर भाज्यांमध्ये सेंद्रिय खतांसोबत या कीटकनाशकांचा वापर केल्याने उत्पादन क्षमता वाढते ,असे ते सांगतात. अगदी कमी खर्चात त्याचा वापर केल्यामुळे पिकाचा खर्चही वाचतो आणि देशी जुगाडातून चांगला नफा मिळू शकतो.
