सिरमौर जिल्ह्यातील पछाड भागात शेतकरी मोठ्या प्रमाणावर किवीची लागवड करत आहेत. येथील शेतकरी किवीपासून वर्षाला लाखो रुपयांचे उत्पन्न घेत आहेत. त्यामुळेच पाचड परिसरात किवीचे क्षेत्र १६ हेक्टरपर्यंत वाढले आहे.
नरग उप-तहसीलच्या थलेडी गावातील प्रगतशील शेतकरी विजेंद्र सिंह ठाकूर मोठ्या प्रमाणावर किवीची लागवड करत आहेत. ठाकूर यांनी 1990 च्या दशकात एलिसन आणि हेवर्ड जातींची 100 रोपे लावून किवी शेती सुरू केली. चार वर्षांनंतर त्यांनी आपल्या बागेत आणखी 50 रोपे लावली. आज त्यांच्या बागेत 150 किवी रोपे आहेत. आपल्या पिकाचे वर्णन करताना ठाकूर म्हणाले की, या महिन्यात मी माझ्या बागेतून सुमारे 50 क्विंटल किवीचे उत्पादन घेतले, ज्यातून मला सुमारे 10 लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळाले.
1993 मध्ये किवी लागवडीला सुरुवात झाली..
मुख्यमंत्री किवी प्रोत्साहन योजनेंतर्गत 100 किवी रोपे लावण्यासाठी राज्य सरकारकडून 1.6 लाख रुपयांचे अनुदान मिळाल्याचेही त्यांनी नमूद केले. ठाकूर यांच्या कुटुंबात 6 लोक आहेत. त्यांचे संपूर्ण कुटुंब शेती आणि बागायती व्यवसायाशी संबंधित आहे. त्यांनी दोन मजूरही ठेवले आहेत. किवी व्यतिरिक्त, ते टोमॅटो, शिमला मिरची, मटार आणि लसूण देखील लावतात. त्याचवेळी नरेंद्र पवार हेही विजेंद्रसिंह ठाकूर यांच्यासारखे प्रगतशील शेतकरी आहेत. 1993 मध्ये त्यांनी किवीची शेती सुरू केली. तेही याच गावचे रहिवासी आहेत. त्यांनी नौनी येथील डॉ. वाय.एस. परमार फलोत्पादन आणि वनीकरण विद्यापीठातून 150 किवी रोपे विकत घेतली आणि विद्यापीठाकडून किवी लागवडीचे बारकावे शिकून घेतले. पवार यांच्या बागेत आता 300 किवीची झाडे आहेत आणि त्यांनी यावर्षी सुमारे 90 क्विंटल फळांचे उत्पादन घेतले आहे, ज्यामुळे त्यांना 15 लाखांपेक्षा जास्त उत्पन्न मिळाले आहे.
6,000 फूट उंचीवर शेती केली जाते
मुख्यमंत्री किवी प्रोत्साहन योजनेंतर्गत सरकार किवी शेतीला प्रोत्साहन देत असल्याचे शेतकरी नरेंद्र पवार यांनी सांगितले. त्यामुळे बेरोजगार तरुणांनी या उपक्रमाचा लाभ घ्यावा. सध्या पाचड परिसरात 16 हेक्टरमध्ये किवीची लागवड केली जात असून, त्यातून वर्षाला सुमारे 133 मेट्रिक टन फळांचे उत्पादन होते. अशा किवी 4,000 ते 6,000 फूट उंचीच्या भागात वाढतात आणि त्याच्या लोकप्रिय जातींमध्ये ॲलिसन, ब्रुनो, मॉन्टी, ॲबॉट आणि हेवर्ड यांचा समावेश होतो.
किवी खाण्याचे अनेक फायदे आहेत
नरेंद्र पवार यांच्यावर विश्वास ठेवला तर ते बेरोजगार तरुणांना सरकारी नोकऱ्यांची वाट न पाहता किवी शेती करण्यासाठी प्रोत्साहन देतात. पाच्छाडचे फलोत्पादन विकास अधिकारी राजेश शर्मा म्हणाले की, या भागातील हवामान किवी लागवडीसाठी योग्य आहे. ते म्हणाले की, मुख्यमंत्री किवी प्रोत्साहन योजनेअंतर्गत सरकार किवी शेतीला सक्रियपणे प्रोत्साहन देत आहे. या उपक्रमाचा बेरोजगार तरुणांनी लाभ घ्यावा, असे आवाहन त्यांनी केले. ते म्हणाले की हे फळ रक्तातील प्लेटलेटची संख्या वाढवण्यासाठी आणि ॲनिमियाशी लढण्यासाठी ओळखले जाते. सिरमौरमध्ये किवी लागवडीचा वाढता कल स्थानिक अर्थव्यवस्थेला मोठी चालना देत आहे आणि रोजगाराच्या संधीही निर्माण करत आहे.
